EŞİK TBMM İzleme Raporu -3

Getting your Trinity Audio player ready...

16 Kasım-15 Aralık 2020

Son bir aylık süreçte, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele ve Dayanışma Günü, 5 Aralık 1934’te kadınların seçme ve seçilme hakkını kazanmasının 86. yıldönümü, 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü ve toplumun yarısını oluşturan kadınları da yakından ilgilendiren 2021 Bütçesi görüşmeleri, hepsi bir arada TBMM gündemine denk düştü. Böyle olunca sanırsınız ki kadınların yaşadığı şiddet, ayrımcılık ve eşitsizlikler, enine boyuna konuşulacak, etkin çözüm yolları önerilecek; bütçe bu çözümlere yönelik kalemlerle donatılacak!

Öyle olmadı.

Kadın sözcüğü, tabii ki bu yıldönümlerinin sayesinde, Meclis kürsüsünde çok geçti, evet. Kimi milletvekili kadınların sahibi kendileriymiş gibi ‘kadınlarımız’ dedi, milyonuncu kez baş tacı’ ilan etti, çoğu şiddeti kınadı, geçti, kimi de kadına şiir yazdı…

İlgili bakanlara çokça soru soruldu, araştırma önergeleri verildi, kadın milletvekilleri kadının sesini duyurmak için çabalamaya devam etti. Ancak Meclis’te demokrasinin özüne aykırı biçimde, herhangi bir sağlıklı tartışma ve değişim yapabilme ortamının yaratılmasına izin verilmedi; yine aynı iki cümle tekrar edildi:

“Kabul edenler, etmeyenler…. Kabul edilmemiştir.”

Meclis Araştırma talepleri reddedildi, soru önergelerinin çoğu cevaplanmadı. Kadınların yaşadığı şiddete karşı dayanışma günü 25 Kasım vesilesiyle iktidar partisi milletvekilleriyle muhalefet arasında kadına yönelik şiddete yaklaşım konusunda polemikler oldu; kimi iktidar milletvekilleri kadına şiddet yerine, kadının içinde şiddet gördüğü, öldürüldüğü aileyi ve önemini anlatmayı tercih etti.

Özellikle Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 2021 Bütçesi görüşülürken, kadın milletvekilleri, bütçelerin toplumsal cinsiyet eşitliğini gözetmemesinin eşitsizliği daha da derinleştirdiğini söylediler. Ama bir şey değişmedi. Geldiği gibi kabul gördü.

Birçok kadın milletvekili ve hatta bazı erkek milletvekilleri ‘İstanbul Sözleşmesini Uygula” yazılı maskelerle Meclis’e gelirken, aynı maskeleri takan milletvekili danışmanları Meclis yerleşkesinde iki kez durdurularak maskeleri çıkarmaları istendi.

Meclis’te bütün bunlar olurken dışarıda kadınlar şiddet görmeye, öldürülmeye, işsiz olmaya, yoksul kalmaya devam etti.

Sonuç olarak, EŞİK’in 3. TBMM İzleme Raporu’na yansıyan bu bir aylık süreçte TBMM’de;

Genel kurullarda yapılan yüzlerce konuşmadan sadece 94’ü kadınların yaşadığı sorunlara değindi. O da 25 Kasım ve 5 Aralık günleri sayesinde!
12 grup toplantısından yalnızca 3’ünde kadınların talepleri kürsüye yansıdı.
CHP gruplarında kadının adı hiç geçmedi.
Cumhurbaşkanı kadını 1 kez andı, onu da yanlış andı; 25 Kasım’a ‘Kadınla Mücadele Günü’ dedi.
Verilen 519 soru önergesinden sadece 30’u,
62 kanun teklifinden yalnızca 3’ü,
103 meclis araştırma önergesinden 13’ü,
Yapılan 111 basın toplantısından ancak 5’i kadınlarla ilgiliydi.
2021 ‘Erkek’ Bütçesi’nin içinden ‘kadın’ ya da kadın erkek eşitliğini sağlamaya yönelik programlar zaten geçmiyordu.

PARTİ GRUPLARINDA KADIN

16 Kasım-15 Aralık 2020 tarihleri arasında TBMM’de 12 grup toplantısı yapıldı. Bunlardan yalnızca 3’ünde kadınların yaşadığı sorunlar konuşuldu:

HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, 24 Kasım’da partisinin, sadece kadınların katıldığı grup toplantısında yaptığı konuşmada, bir gün sonra 25 Kasım Uluslararası Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Günü olması nedeniyle “kadın grubu” toplantısı yaptıklarını söyledi.
İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener, 24 Kasım’daki grup toplantısında Osmanlı’da evlenme yaşının kızlarda 17, erkeklerde ise 18 olduğunu belirterek, “Eğer kız çocuklarımız, sırf kanunlar yetersiz diye küçücük yaşlarında anne oluyorsa ortada büyük bir sorun var demektir. Eğer ‘seksek oynama yaşındaki kız çocuklarıyla evlenilebilir’ diyen sapıklar her yerde kol geziyorsa ortada büyük bir sorun var demektir. Eğer iktidar, 19 yıldır çocuklarımızın içinde bulunduğu durumu görmezden geliyorsa ortada büyük bir sorun var demektir” dedi.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de grup toplantısında kadınlara yönelik şiddetin kökünün kazınması gerektiğini söyledi ve şöyle devam etti: “El birliği, güç birliği yaparak, partiler üstü bir anlayış içinde hareket ederek suç üreten, suçlu çıkaran, suça teşvik eden fiili veya potansiyel bütün toplumsal kaynakları A’dan Z’ye kurutmak, tedavi ve rehabilite etmek şarttır.”
CHP grup toplantılarında kadının adı geçmedi.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ise 25.Kasım’da kadının adını bir kez andı, onu da yanlış andı: “25 Kasım Kadına Şiddete Karşı Mücadele Günü” yerine “Kadına Karşı Mücadele Günü” dedi!

25 KASIM’DA TBMM GENEL KURULU’NDA KADIN

CHP Eskişehir Milletvekili Jale Nur Süllü, toplumsal cinsiyet eşitliği kavramını kullanmaktan kaçınan, kadını bir birey olarak görmeyip sürekli eş, anne, aile düzleminde konumlandıran merkezî yönetim anlayışının 18 yıldır şiddeti üreten tüm dinamikleri şekillendirdiğini söyledi.
AKP İstanbul Milletvekili Sare Aydın, “…ilk imzacılarından olduğumuz ve ismini de İstanbul’dan alan kadına yönelik şiddetle mücadelede koruma, önleme, yargılama ve politika üretme içeriğiyle sahip çıktığımız İstanbul Sözleşmesi’ne taraf olduk. Her ne kadar toplumda bu sözleşmeye ilişkin farklı yorumlar çıksa da günümüzde aile içi şiddete uğramış kadını koruyan güçlü bir sözleşme olduğunu inkâr edemeyiz. Toplumumuza daha iyi anlatmalıyız” dedi.
CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç’un “Yılbaşından itibaren 269 tane kadınımız katledildi” sözlerini AKP İstanbul Milletvekili Belma Satır, ‘Tane değil’ diye düzeltti.
CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç “Az önce burada, bu kürsüde konuşan AKP mensubu değerli hatip arkadaşımız 18 yıldan beri yönettikleri Türkiye’deki kadın cinayetleriyle ilgili gerçekten muhalefete ders mi veriyor, yoksa arkadaşlarını uyarması gereken konularda uyarmadığı için ikiyüzlülük mü yapıyor?” diye sordu.
HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, “Doğrusu hatibin bir cümlesine katılmamak mümkün değil. Kadınlar olarak biz, bugünde, kadına yönelik şiddetle mücadele gününde bütün şiddet yöntemlerine ve şiddet faillerine karşı ortak tutum sergilemeliyiz. Biz her zaman bu çağrıyı, bu parlamentoda yapıyoruz” dedi.
AKP İstanbul Milletvekili Ravza Kavakçı’nın buna karşı attığı laf, “HDP’nin kendi arkadaşınıza yaptığı gibi, tecavüzcü vekile yaptıkları gibi”
Meral Danış Beştaş, mücadelelerinde “ama” ve “fakat” olmadığını, kadına yönelik nerede bir şiddet, istismar, tecavüz varsa hepsinin karşısında olduklarını söyledi.
AKP Grup Başkanvekili Özlem Zengin konuşmasında şu ifadelere yer verdi: “Meral Hanım, Engin Bey, hassaten ifade etmek istiyorum: Şimdi, bizim, özellikle kadın vekillerin çok büyük bir gayretimiz var, pek çok alışkanlığı da dönüştürmeye çalışıyoruz. Şunu görmemiz lazım: Bakın, Türkiye’de bir grup erkek bize inanılmaz saldırıyor; bilmem farkında mısınız, bana, arkadaşlarıma inanılmaz hakaret ediyorlar ve siz bunlara bu söylediğiniz sözlerle destek veriyorsunuz. Yahu, niye böyle yapıyoruz arkadaşlar? Amaç burada nedir? Amaç, bir kadın incinmesin, bir kadın şiddete maruz kalmasın ise hassaten rica ediyorum, birbirimize bugün -ben yapmayacağım- saldırmaktan vazgeçelim, şu ortaklaştığımız şeylerin altını çizelim.”
Başkan: Özellikle Meclis çatısı altında bulunan -yüzde 99’dan daha fazla olmak kaydıyla- kimsenin kadına şiddeti onaylaması mümkün değil. Kadınlarımız başlarımızın tacı.
Meral Danış Beştaş: ‘Taç değiliz Başkan, taç değiliz.’
Dirayet Dilan Taşdemir: ‘Eşit olmak istiyoruz Başkan, taç olmak istemiyoruz.’
Başkan: ‘Dolayısıyla bugün kadın üzerinden bir polemik yaratmaktansa bu şiddeti nasıl durdurabiliriz diye bir iradenin ön plana çıkmasında yarar görüyorum.’
Engin Özkoç, Zengin’e ifade tarzından dolayı teşekkür ettikten sonra iktidar partisinin görevinin icraat, muhalefetin görevinin ise gördüğü eksikleri hatırlatmak olduğunu belirtti.
Meral Danış Beştaş “Ben de asla tartışmak istemiyorum, kadın arkadaşlarla hiç istemiyorum. Biz burada eleştiriyoruz, öneri sunuyoruz, önerge getiriyoruz, kanun teklifi veriyoruz. Tek bir amacımız var; kadınlar ve erkeklerin anayasal olarak ve yaşamda eşit insanlar olarak yaşaması” dedi.
AKP Bursa Milletvekili Emine Yavuz Gözgeç, günün 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü olduğunu belirttikten sonra “Kadına, çocuğa, erkeğe, tüm yaratılmışlara merhamet, insan olmanın gereğidir, bizim medeniyetimizde merhamet vardır. İnsan Hakları Beyannamesi’nden 1400 yıl evvel kadın-erkek ayrımı yapmadan ‘Ey insanlar!’ diye seslenen, kadın ve erkeklerin birbirleri üzerinde hakları olduğunu belirten Veda Hutbesi var” diye devam etti.
CHP İstanbul Milletvekili Emine Gülizar Emecan, 25 Kasım vesilesiyle kadına karşı şiddetin önlenmesi ve İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanması için yetkilileri göreve davet etti.
HDP Ağrı Milletvekili Dirayet Dilan Taşdemir, birçok ilde kadına yönelik şiddete karşı alanlara çıkan kadınların bir kez daha engellendiğini hatırlattı.
MHP Adana Milletvekili Ayşe Sibel Ersoy, “Kadına yönelik şiddetin ne yazık ki sadece yasal düzenlemelerle yok edilemeyeceği aşikârdır. Gerçek başarı bu suça iten sosyolojik ve psikolojik sorunların çözümlenmesinden geçmektedir” dedi.
İyi Parti Ankara Milletvekili Şenol Sunat kürsüden şöyle seslendi: “Evet bugün Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü. Aslında 365 gün bu mücadeleyi sadece kadınların değil, tüm erkek milletvekillerimizin de verdiğini söylemesi gereken bir gündür.”
CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut, “İstanbul Sözleşmesi 2014 yılında yürürlüğe girdi ama buna bile tahammül gösterilmiyor. Sözleşmenin gereği olarak kadına yönelik şiddetin önlenmesi, mağdurların korunması, suçluların cezalandırılması ve şiddetle mücadelenin bütüncül politikalarla desteklenmesini istiyoruz” diye konuştu.
CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, kadına yönelik şiddetin insan hakları ihlali olduğunu; şiddeti önlemenin, mağduru korumanın, faili kovuşturmanın, kurumlar arası destek oluşturmanın devletin yükümlülüğünde olduğunu söyledi.
CHP İstanbul Milletvekili Sibel Özdemir, cinsiyetçi rolleri, kalıplaşmış tutum ve davranışları değiştirmek üzere eğitim kurumları, medya ve özel sektörle yeni ortaklıklar oluşturarak ve uygun diğer tüm yolları kullanarak şiddeti önlemenin hedeflenmesini istedi.
CHP İzmir Milletvekili Sevda Erdan Kılıç, EŞİK’in 25 Kasım’da yayınlanan İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanması için 12 Adım bildirisinden alıntı yaparak, şöyle devam etti: “Kadına karşı şiddetin önlenmesi ve İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanması için ayrımcılık ve şiddeti kınayın, suç olduğunu açıklayın. Kadına karşı şiddetin insan hakları ihlali olduğunu, ekonomik, politik, toplumsal tüm alanlarda kadınlar ve erkekler arasında yüzyıllardır süren eşitsiz güç ilişkilerinden kaynaklandığını, sistematik olduğunda işkence ve insanlığa karşı suç oluşturduğunu kabul edin.”
CHP Niğde Milletvekili Fethi Gürer ise şunları ifade etti: “İçişleri Bakanı Soylu yazılı soruma verdiği yanıtta, 2017 yılında 133.809 kadının, 2018 yılı ilk yedi ayında 96.417 kadının şiddete maruz kaldığını, aynı yıllarda 393 kadının yaşamını kaybettiğini açıklamıştı. Sonraki süreçle ilgili sorularımıza bakandan rakamsal veri bildirilemez oldu. 2020 yılı farklı platform verilerine göre, 269 kadın öldürüldü, 152 kadın şüpheli ölü bulundu. Ne acı ki kadına şiddet devam ediyor. Kadına şiddete karşı en önemli mücadele gücü, eğitim, yasalarla uygulanması gereken düzenlemelerin yapılmasıdır.”
AKP Sivas Milletvekili Semiha Ekinci, 25 Kasım’ın yılın sadece bir gününe hapsedilmiş, kalan 364 günde unutulan bir gün olmadığını, şiddetin turuncu çizgileri olduğunu daha önce söylediklerini, o çizgiyi aşanlarla çetin mücadelerinin sürdüğünü belirtti.
CHP Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin, kadına karşı işlenen suçlarda takipsizlik oranının son 7 yılda yüzde 82’ye, serbest bırakılan erkek oranının yüzde 73’e ulaştığını belirterek, şiddet, taciz, tecavüz ve cinayetlerin son bulması için kapsamlı ve eş güdümlü politikalar tasarlanmasının zorunlu olduğunu söyledi.
İyi Parti İzmir Milletvekili Dursun Müsavat Dervişoğlu, “Alınamayan tedbirler, yetersiz kalan ve caydırıcılığı olmayan cezalar, kadına şiddet vakalarını artırmaktadır. Şiddetin nasıl duracağını bütün yönleriyle somut kurum ve yetkililere, somut görevler vererek gösteren İstanbul Sözleşmesi bu konuda dünyadaki en önemli rehberdir” dedi.
MHP Sakarya Milletvekili Muhammed Levent Bülbül, MHP olarak kadına karşı şiddetle ilgili, bugüne kadar yapılan bütün yasal düzenlemelerde müspet katkı sunduklarını, bundan sonra da atılacak doğru adımların takipçisi ve destekçisi olacaklarını belirtti.
Meral Danış Beştaş, “Burada ‘Rakamlar abartılıyor’ sözleri kullanılıyor ama biz asla rakamları abartmak değil, tam tersine, keşke küçülse de bunları büyük bir memnuniyetle burada ifade etsek, diyoruz. Ama rakamlar bize gösteriyor ki bu ülkede kadınlara karşı âdeta ismi konulmamış bir savaş var” ifadelerini kullandı.
Engin Özkoç, ‘arşiv unutmaz’ dercesine, bugüne kadar bakanların kadınlarla ilgili söylediği cinsiyetçi sözleri sıraladı ve bu yaklaşımın kadına şiddet sorununu çözemeyeceğini ifade etti.
Özlem Zengin, Adalet Bakanlığı’nın 18 Aralık 2019 tarihinde yayınladığı kadına yönelik şiddetin önlenmesi kanununa ilişkin genelgeden önemsediği başlıkları sıraladı. Bunlardan biri, Cumhuriyet Başsavcılıkları bünyesinde aile içi ve kadına yönelik şiddet bürolarının kurulmasıydı.
İyi Parti Isparta Milletvekili Aylin Cesur, tabii ki reddedilen Meclis Araştırma Önergesi üzerine konuşurken, “Bu, kadına şiddetle mücadele gününde İstanbul Sözleşmesi’nden konuşmasak olmaz. Sözleşme bir süredir büyük tartışmalara sebep oldu, burada sözleşmenin getirdiklerini savunanlar, ikiyüzlülükle suçlandı. Uluslararası sözleşmeleri onaylamak ve buna karşın gereklerini yerine getirmemek aslında ikiyüzlülük” dedi.
HDP Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, iki yıl önce İstanbul Sözleşmesi’nin Etkin Uygulanması ve İzlenmesi Alt Komisyonu kurulduğunu ancak raporlama aşamasına bir türlü geçilemediğini belirterek, nedenini sordu.
CHP Bartın Milletvekili Aysu Bankoğlu, “Bizim bir kadının dahi şiddet görmesine ve katledilmesine artık tahammülümüz kalmadı. Fakat daha önceki gün İçişleri Bakanı, kadın cinayetleri hakkında dehşet verici açıklamalarda bulundu. Bu ülkede her yıl yüzlerce kadın öldürülürken ‘Kadın cinayetlerinde azalma var’ demek ancak büyük bir gaflettir” dedi.
AKP Trabzon Milletvekili Bahar Ayvazoğlu, Mirabel kardeşlerden başlayarak 25 Kasım’ın tarihçesini anlattı ve “Bu feryadın dinmesi için ne gerekiyorsa yapacağım” diyen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan öncülüğünde kadına şiddete karşı çok önemli yasal düzenlemeler yaptıklarını ileri sürdü.
HDP’nin -kabul edilmeyen- emeklilerin yaşadığı mevcut sorunlarının araştırılmasını isteyen önergesi üzerine konuşan HDP Antalya Milletvekili Kemal Bülbül, konuşmasına “Bugün rengimiz mor/ Mor olmak ne de zor/ Bir renk değil, sanki ateş, sanki kor/ Ey Kemal Bülbül, cahillik etme, bunu bir de kadına sor” diye başladı. Bülbül şöyle devam etti: “Bugün, kadına güzelleme ve kadının tartışılacağı bir gün değil, her erkeğin mevkii, makamı, görevi ne olursa olsun kendini kınayacağı gündür.”
CHP İstanbul Milletvekili Sera Kadıgil, “HDP önergesi emeklilik üzerine ama bugün 25 Kasım ve ben, kadına yönelik şiddetle ilgili konuşmayı her zamanki gibi tercih ediyorum.Erkekler kadınları dövmesin, öldürmesin, ayıptır yahu, deyip işin içinden çıkabileceğinizden çok daha fazlası, çok daha derini var bu mevzunun” dedi.
AKP Denizli Milletvekili Nilgün Ök, “Sevgili Sera, biz de o öldüren katilleri kesinlikle suçluyoruz. Bugün sosyal medyada hepimiz paylaştık, değil mi? Gerçekten kendi hayatımızda da şiddetin önüne geçebiliyor muyuz, sorgulamak lazım” diye konuştu.
Arkadaşlarıyla birlikte verdiği pandemi döneminde artan kadına yönelik her türlü şiddetin araştırılması teklifi üzerine konuşan CHP DenizliMilletvekili Gülizar Biçer Karaca, “Kadına yönelik şiddet verilerini toplamada ilgili bakanlıklar üzerlerine düşen sorumluluğu hâlâ yerine getirmedi. Üstelik bizlerin ve tüm kadın hareketi ve kadın örgütlerinin, bugüne kadar talepleri hep görmezden gelindi ve hayata geçirilmedi. Ama iyi ki kadın örgütleri var, iyi ki kadın hareketi var, pandemi döneminde kadın cinayetleri ve kadına karşı şiddet verilerini hâlâ özveriyle sahada dolaşarak toplayıp -hem danışma hatlarından hem acil yardım hatlarından toparlayıp- bir veri bankası hâline getirip bizlerle dayanışarak paylaştıkları için” dedi
HDP Ağrı Milletvekili Dirayet Dilan Taşdemir, şiddete karşı sokağa çıkan kadınları engelleme yolunun şimdi de pandemi olduğunu ifade etti.
AKP Şanlıurfa Milletvekili Zemzem Gülender Açanal, pandemi döneminde suç oranının düştüğünü ve buna bağlı olarak aile içinde ‘daha çok zaman geçirme ve aile içi farkındalıkların, özlemlerin artmasıyla’ aile içi şiddette oransal olarak azalmalar olduğunu söyledi.
Enerjiyle ilgili bir teklif görüşülürken söz alan HDP Şırnak Milletvekili Hasan Özgüneş, kadına yönelik şiddetin bir kadın sorunu değil, erkek sorunu olduğunu söyledi. “Beş bin yıllık devlet kültürüyle oluşan erkek zihniyeti, kadını ezmektedir” dedi.
HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni, Yaşamak İstiyoruz İnisiyatifi’nin “İstanbul Sözleşmesi uygulansın” talebiyle topladıkları 600 bin imzayı Meclis’e getirdiklerini anlatarak, takipçisi olacaklarını söyledi.
CHP İzmir Milletvekili Mahir Polat, kadına yönelik şiddete karşı olduğunu beyan etti.
CHP Çanakkale Milletvekili Muharrem Erkek, “Son 5 yılda 100 kadın koruma kararı olmasına rağmen erkek şiddetiyle öldürüldü, çünkü İstanbul Sözleşmesi’ni zayıflatıyorsunuz, çünkü İstanbul Sözleşmesi’ni tam olarak uygulamıyorsunuz” diye konuştu.
İyi Parti Eskişehir Milletvekili Arslan Kabukçuoğlu, kadın cinayetleriyle mücadelenin bir zihniyet, tutarlılık işi olduğunu, söylemde cinayetlere zımnen yol verirken, eylemde kadına yönelik cinayetin önlenemeyeceğini belirtti.
İyi Parti Antalya Milletvekili Hasan Subaşı, şiddete hayır demenin yetmediğini söyleyerek üç önlemden söz etti: “Birincisi, hukuki ve cezai tedbirlerin tam olarak alınması, İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanması; ikincisi, politik ortak noktaların belirlenerek geliştirilmesi; üçüncüsü ve en önemlisi de zihniyet değişimi için gerekli kültürel ve sosyal çalışmaların yapılması.”
HDP Diyarbakır Milletvekili Hişyar Özsoy, erkek şiddetiyle hayatlarını kaybetmiş tüm kadınların önünde saygıyla eğildiğini söyledi.

GENEL KURULLARDA KADIN

16 Kasım-15 Aralık tarihleri arasındaki bir aylık süreçte, 25 Kasım oturumu hariç, kadının adı geçen konuşmalar aşağıdakilerden ibaretti:

HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran, bütçeyi erkek bütçesi olarak değerlendirdi. 11 milyon kadının ev emekçisi olarak ücretsiz çalıştığını söyledi.
HDP Ağrı Milletvekili Dilan Dirayet Taşdemir, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bütçesi üzerine konuşurken, şiddet verilerini kadın örgütleri sayesinde öğrendiklerini, Aile Bakanlığı’nın bu konuda verisi olmadığını söyledi. Şiddeti önlemek için kadın örgütlerinin ilkelerini benimsemek gerektiğini belirtti.
HDP Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, aylardır bulunamayan Gülistan Doku, ölümü aydınlatılamayan Rabia Naz ve Nadira Kadirova davalarından örnekler vererek ‘adalet’i ele aldı.
CHP İzmir Milletvekili Sevda Erdan, İstanbul’da maske takmadıkları için iki kadının polis tarafından gördüğü şiddeti gündeme getirdi.
HDP İstanbul Milletvekili Hüda Kaya, her geçen gün artan kadın cinayetlerinden ve kadınların ölümlerinden şüpheli ve iktidara yakın kişilerin korunmaya devam etmesinden söz etti.
HDP İstanbul Milletvekili Dilşat Canbaz Kaya, “Sözümüzün söylendiği birçok yerde, kadın cinayetlerinin, kadına yönelik şiddetin maalesef karşılığı yok çünkü kadın düşmanı politikaların, gerici, cinsiyetçi politikaların olduğu bir ülkede kadına yönelik hukuktan, adaletten bahsetmemiz mümkün değil” dedi.
CHP Bartın Milletvekili Aysu Bankoğlu, Bartın’ın Galla Pazarı’nda zor şartlarda çalışan emekçi kadınların pandemi nedeniyle yaşadığı sorunlardan bahsetti.
CHP Bursa Milletvekili Nurhayat Altaca Kayışoğlu, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın bütçesine ilişkin, “Her sene yapılan şey sadece plan açıklamaktan ibaret. Geçen seneye baktığımızda, bir koordinasyon planı açıklanmış, kurumlar toplanılmış, efendim, kadına yönelik şiddetle nasıl mücadele edeceğiz, nasıl farkındalık oluşturacağız, diye bir açıklama yapılmış ama o günden bugüne bir aşama kaydetmemiş. Bir de uygulamalara baktığımızda bu açıklanan eylem planlarının, stratejilerin tam tersi uygulamalar yapıldığını görüyoruz” şeklinde konuştu.
HDP Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Günü’nün arifesinde “Şiddetle nasıl daha etkin mücadele ederiz?” diye istişare edileceği yerde; bir bakanın kadınlarla, kadın örgütleriyle polemiğe girmesinden söz etti. Bu bakanın “Kadın örgütleri yanlış sayı veriyor” dediğini hatırlatan Kerestecioğlu, “Şimdi, affedersiniz de kadınlar olarak yıllarca düzenli, güvenilir veri talep ettik. İktidar bunu yapmazken de bu yakıcı soruna dikkat çekmek amacıyla kendi imkânlarımızla veri toplamaya başladık, bazen haberleri tarayarak, bazen kadınlarla görüşerek. Yani, bugün iyi kötü bir açıklama yapılıyorsa yine kadınların sayesinde” dedi.
HDP Diyarbakır Milletvekili Dersim Dağ, “Kadın cinayetleri yüzde 720 arttı. Bir de kalkmış kadın üniversitelerinden bahsediyorsunuz. Kadınları akademiden soyutlayacağınıza yaşamın her alanını genç kadınlar için yaşanabilir kılın!” diye konuştu.
HDP Mardin Milletvekili Pero Dündar, “Bilin ki kadınlar haklarından ve kazanımlarından asla vazgeçmeyecek!” dedi.
AKP Edirne Milletvekili Fatma Aksal, 5 Aralık kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesinin 86’ncı yıl dönümü vesilesiyle söz aldı ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü rahmet ve minnetle andı. Ardından şöyle devam etti: “kadınlarımız 1934 yılında, birçok Avrupa ülkesinden daha önce, seçme ve seçilme hakkı kazanmış olmasına rağmen, maalesef, Meclis’teki kadın milletvekili oranı yıllarca çok düşük oranlarda seyretmiş hatta yüzde 1’lerin altına düşmüştür. Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın hayatın her alanında olduğu gibi siyasette de daha fazla kadının yer alması gerektiği yaklaşımıyla kadın milletvekillerinin oranı 27’nci Dönem’de yüzde 17,33’e yükselmiştir.”
HDP Diyarbakır Milletvekili Feleknas Uca 7 bin Êzidî kadının DAİŞ tarafından kaçırıldığını, 2800 kadının akıbetinin hala belli olmadığını hatırlattı ve “Tüm bunlar yetmedi, Türkiye 6 kez Şengal’i bombaladı. Siz Êzidî halkından ne istiyorsunuz?” diye sordu.
HDP İstanbul Milletvekili Saruhan Oluç, “engelli” denince genel olarak erkeklerin anlaşıldığını, fakat kadın engellilerin, engelli olmanın yanısıra kadın olmalarından dolayı da iki kez dezavantaj yaşadıklarını söyledi.
AKP Çankırı Milletvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, kadınların seçme ve seçilme hakkı kazanmasının yıldönümü vesilesiyle kadın siyasetçileri kutladı. Kadınlara yapılan taciz ve tecavüzleri, bu olayların üzerlerine gitmeyen yaklaşımı kınadı. Burada bahsettiği tabii ki o günlerde gündeme gelen CHP içindeki taciz olayıydı, diğerleri değil.
5 Aralık kutlamasını İyi Parti Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan da yaptı.
CHP İstanbul Milletvekili Sibel Özdemir, seçme ve seçilme hakkı nedeniyle Mustafa Kemal Atatürk’e şükranlarını sundu.
HDP Diyarbakır Milletvekili Dersim Dağ, iktidarın yargıdaki reformunun katilleri ödüllendirmek; mafya liderlerini, kadın katillerini sokağa salmak olduğunu söyledi.
HDP Şırnak Milletvekili Nuran İmir HES kaynaklı olarak Silopi’de özellikle kadın hastalıklarının ciddi oranda arttığını, kanser, akciğer ve üreme sistemi hastalıklarında ciddi sorunlar yaşandığını açıkladı.
HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, “Son yargı paketinizin sonuçları ortadadır. Mafyayı, kadın katillerini, kadına, çocuğa tecavüz edenleri serbest bırakarak onların yeniden suç işlemesine olanak tanıyan bir reform yaptınız” dedi.
AKP Ankara Milletvekili Naci Bostancı CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun partilerde cinsiyet kotası için yasa değişikliği yapılması gerektiğine dair konuşmasına değindi ve “Bugün, CHP’nin kadın milletvekili oranı yüzde 12’dir efendim, yüzde 12; AK Parti’de yüzde 18’dir. Siz bu söylediklerinizi -yani cinsiyet kotası- Siyasi Partiler Yasası değişikliği yapmaksızın, esasen CHP’de yapabilirdiniz” dedi.
HDP Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, “Bodrumlu kadınların Gültan Kışanak’a hediye ettiği balık desenli elbise hapishane personelinin üniformalarıyla karıştırılabilir denerek içeri alınmıyor. Demek ki güvenlik görevlileri de balık desenli elbiseler giyiyormuş!” dedi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Mağdur Hakları Daire Başkanlığı’nı müstakil bir birim olarak yeniden yapılandırdıklarını, adli süreçlerde, kadınların ve çocukların örselenmeden ifade ve beyanlarının alınabilmesini sağlamak için özel adli görüşme odaları kurduklarını söyledi.
AKP Konya Milletvekili Leyla Şahin, 18 yıllık iktidarlarında Anayasa değişikliği paketleriyle pozitif ayrımcılık, kişisel verilerin korunması, çocuk hakları, kadın hakları, örgütlenme özgürlüğü, seyahat özgürlüğü, bilgi edinme hakkı, ombudsmanlık kurumu, seçme ve seçilme hakkı konularında gelişmeler sağladıklarını ileri sürdü.
HDP Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel, kolluk güçlerinin işlediği taciz ve tecavüz suçlarının hiçbir şekilde cezalandırılmadığını belirterek bölgede görev yapan kolluk güçlerinin asıl görevinin ne olduğunu sordu.
AKP Düzce Milletvekili Ayşe Keşir bu aziz milletin kadın ve erkeğiyle asker olduğunu belirttiği konuşmasında şunları kaydetti: “Anneler bilirim koç gibi evlatlarını vatana feda eden, genç kızlar bilirim henüz 15 yaşındayken ‘Makine mühendisi olacağım, silah yapacağım’ diyen. İşte, bugün konuştuğumuz bu bütçe, o annelerin inançlarının, o kız çocuklarının hayallerinin bütçesidir.”
MHP Kırıkkale Milletvekili Halil Öztürk, yargı reformunun öncelikle kadın ve çocuğa şiddet ve istismarda indirim hâlinin kaldırılmasını ayrılmış olsa dahi eski eşe karşı işlenen suçların cezalarının artırılmasını sağlayacağını söyledi.
HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, Nadira Kadirova ve Yeldana Kaharman cinayetlerinin neden kapatıldığını sordu.
HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan Işık, yoksullar, kadınlar ve işsizlerin daha az enerjiye daha çok maliyetle ulaştığını belirtti.
HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran, 2021 bütçesinin “erkek bütçesi” olduğunu söylerken şunları ifade etti: “Şu anda iktidarın yürüttüğü politikalara göre sosyal yardım adı altında kadınlara evin içerisinde hasta ve yaşlı bakımı dayatılıyor ve bunlar da sanki kadınlar istihdama katılmış gibi istatistiklere ekleniyor.”
HDP Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bütçesi üzerine konuşurken, Yargıtay kararıyla erkeğin eşine şiddet uygulamasıyla kadının ev işi yapmamasının eşitlendiğini belirterek, yargıdaki vahşi erkek egemenliğiyle kadını yalnız aile içinde varsayan bütçe arasındaki ilişkinin açık olduğunu söyledi.
CHP Kırşehir Milletvekili Metin İlhan, engelli ve kadın politikalarının acilen müdahale gereken toplumsal sorunlardan olduğunu ifade etti.
CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer, Türk Ceza Yasası’nda 15 yıldır bulunan 96. Madde’nin, kadına karşı sistematik şiddeti işkence olarak kabul ettiğini hatırlattı, neden uygulanmadığını sordu. Yüceer, “En yaygın insan hakkı ihlali olan şiddeti engellemesi gereken Bakanlığın bütçesini konuşuyoruz. Kadınların kör bir şiddete kurban gittiği günlerde adaletten söz edemeyiz. En temel hak olan yaşam hakkını sağlamak ve bir insan hakkı ihlali olan şiddeti önlemek için yazıldı İstanbul Sözleşmesi…

Bu ülkenin insanlarının eşitliğe ihtiyacı var. Söz konusu kadın olunca tasarruf ediyorlar. Bu bütçede kadınların da vergisi var, bu yüzden bu bütçe vicdanlı ve adil değil. Bunu hak ihlaline uğramış kadınlar için istiyoruz” dedi.

AKP Grup Başkanvekili Özlem Zengin, konuşmalarda özellikle çokça kullanılan erkek bütçesi meselesini önemsediğini, çünkü burada ayrıştırıcı bir dil olduğunu belirtti. “Zaman zaman kadınlarla alakalı konuşmalarda kadın vurgusunun erkeklerin aleyhine döndüğü andan itibaren artık kadınlarında aleyhine dönmeye başlıyor, yani buradaki denge çok önemli… Sonra bir diğer ifade: Şiddet politiktir, diyorsunuz. Neden? Demek ki sizin ürettiğiniz siyaset yaklaşımı da şiddetin bir parçası ve şiddet üretiyor” dedi.
HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, bu ifadelere şöyle cevap verdi: “Bir, ayrıştırıcıymış bizim dilimiz, erkekleri ayrıştırıyormuş. Çocuğumuz erkek olabilir, kız olabilir, biz başka bir toplumsal cinsiyet resmi çiziyoruz burada. CEDAW niye var, kotayı niye tartışıyoruz? Çünkü kadınlar dezavantajlı çünkü kadınlar ve erkekler hayatın içinde aynı olanaklarla, aynı fırsatlarla yaşamıyor.”
HDP İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, “Gerçekten kadın meselesine duyarlıysanız gelin kadınlara tecavüz edenleri serbest bırakmaktan, tecavüzcülere af yasası getirmekten vazgeçin, o zaman görelim” diye konuştu.
İyi Parti Isparta Milletvekili Aylin Cesur, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın iki ayrı bakanlık olduğunu, bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle bir çatı altında toplandığını ve neredeyse bütçenin yarısınınbu bakanlığa bağlandığını belirterek, ama bu sistemin işleyemeyeceğini, kim olsa yapamayacağını söyledi.
MHP Ankara Milletvekili Nevin Taşlıçay, Türkiye Cumhuriyeti’nin felahının, kadınların refahından geçtiğini ifade etti ve “Ticaret ve Tarım Bakanlığı’nın kadın kooperatiflerinin güçlendirilmesi hedefine yönelik olarak imzaladıkları protokolü takdir ediyor, destekliyoruz” dedi.
Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, kadınlarla ilgili yaptıkları çalışmalar konusunda pembe tablo çizen bir konuşma yaptı ve şöyle bitirdi: “Projelerimizle kadınlarımızı 2023 hedeflerimize doğru daha da güçlendireceğiz inşallah.”
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan da kadın ve genç girişimcilere eğitim, mentörlük, network sağlamaya yönelik programlarının sürdüğünü, bu yıl kadın kooperatiflerini önceliklendirdikleri KOOP-DES programında bugüne kadar 27 şehirden 133 kadın kooperatifinin yaklaşık 13,6 milyon lira hibe desteği aldığını söyledi.

KOMİSYONLARDA KADIN

3 Aralık’ta Meclis İnsan Hakları Komisyonu’nda Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, AKP milletvekillerinin yargı reformu için önerilerini aldı. Van Milletvekili Osman Nuri Gülaçar, “Genç yaşta evlilik yapanların sorunlarının bitirilmesi noktasında Sayın Bakanımızdan istirhamım, bu konunun gündeme getirilip çözülmesidir. Çok fazla mağdur aile sözkonusu. Anneler, çocuklar, evlatlar dışarıda; babalar içeride. Bunlar orantısız, ciddi cezalar almış. Bu mağduriyetin giderilmesi bakandan istirhamımdır” ifadesini kullanarak TCK’nın 103. maddesi gereğince çocuk istismarı nedeniyle mahkûm olanlara af getirilmesi ve evlilik yaşı ile çocuklarla cinsel ilişki yaşının daha da indirilmesi konusundaki görüşlerini açık etti.
Plan Bütçe Komisyonu’ndaki bütçe görüşmeleri sürecinde muhalefet partilerine mensup milletvekillerinin verdiği çok sayıda değişiklik teklifinden hiçbiri kabul edilmedi. İktidar bloku vekilleri değişiklik önermedi. Dolayısıyla 2021 bütçe kanun teklifi komisyonda, içinde kadın olmadan, Cumhurbaşkanı yardımcısı Fuat Oktay ve bakanların sunduğu haliyle, üzerinde kalem oynatılmadan kabul edilerek genel kurula sevk edildi.

KANUN TEKLİFLERİNDE KADIN

26 Kasım’da CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, kadına yönelik şiddet olaylarını araştırmak ve takip etmek amacıyla bir alt komisyon kurulmasını teklif etti.
9 Kasım’da CHP İstanbul Milletvekili Sera Kadıgil, pandemi nedeniyle sigorta primi yatırılmayan kadın sigortalılardan gebe olanların analık sigortası kapsamında geçici iş göremezlik ödeneğinden yararlandırılmasını önerdi.
10 Aralık’ta HDP İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, salgın nedeniyle sigorta primleri yatırılmayan kadın sigortalıların yaşadığı ekonomik sorunun giderilmesini istedi.

MECLİS ARAŞTIRMA ÖNERGELERİNDE KADIN

16 Kasım’da HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları, kadınlara yönelik erkek şiddetinin engellenmesi amacıyla Meclis Araştırması açılmasını istedi.
18 Kasım’da CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba ve 19 milletvekili, kadın istihdamı alanındaki sorunların tüm yönleriyle araştırılarak alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla bir meclis araştırması açılmasını önerdi.
20 Kasım’da HDP Muş Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit ve 20 milletvekili, kadın cinayetleri ve kadına yönelik şiddetin nedenlerinin araştırılarak bu konuda alınması gereken önlemlerin belirlenmesi için meclis araştırması istedi.
23 Kasım’da HDP Şırnak Milletvekili Nuran İmir ve 19 milletvekili, kadın cinayetlerinin nedenlerinin araştırılarak gerekli önlemlerin alınması amacıyla bir meclis araştırması açılmasını istedi.
23 Kasım’da HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran ve 19 milletvekili, kadın sağlık çalışanlarının pandemi sürecinde yaşadığı sorunların tespit edilerek çözüm yollarının belirlenmesi amacıyla bir meclis araştırması açılmasını istedi.
23 Kasım’da HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran ve 19 milletvekili, kadın göçmen ve sığınmacıların yaşadıkları sorunların tespit edilerek bu sorunlara çözüm yollarının belirlenmesi amacıyla bir meclis araştırması açılmasını önerdi.
23 Kasım’da HDP Mardin Milletvekili Ebru Günay ve 20 milletvekili, artan şüpheli kadın ölümlerinin sebeplerinin araştırılması amacıyla bir meclis araştırması istedi.
23 Kasım’da İyi Parti Isparta Milletvekili Aylin Cesur, kadınları şiddetten koruyan 6284 sayılı yasanın etkin uygulanmasını önleyen nedenlere ilişkin araştırma önergesi verdi.
CHP Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca ve arkadaşları, pandemi döneminde artan kadına yönelik her türlü şiddetin araştırılması içinmeclis araştırması istedi.
2 Aralık’ta HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran ve 19 milletvekili, kadın sığınma evlerindeki sorunların araştırılarak bu sorunların çözüm yollarının belirlenmesi için bir meclis araştırması önerdi.
3 Aralık’ta CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer ve 28 milletvekili, tarım sektöründe kadın işçilerin sorunlarının araştırılması ve çözüme kavuşturulması amacıyla bir meclis araştırması istedi.
3 Aralık’ta HDP Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel, engelli kadın ve çocuklara yönelik cinsel saldırıların araştırılması ve gerekli politikaların hayata geçirilmesi için meclis araştırması istedi.
14 Aralık’ta HDP İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay, pandemi ile birlikte artan kadın işsizliğine ilişkin araştırma önergesi verdi.

SORU ÖNERGELERİNDE KADIN

17 Kasım’da HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e, Muğla’nın Milas ilçesinde kadın ve kız çocuklarını kaçıran bir çeteyi sordu.
17 Kasım’da HDP Şırnak Milletvekili Nuran İmir, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya, pandemi sürecinde kadın sağlık çalışanlarının karşı karşıya kaldığı zorluklarısordu.
18 Kasım’da CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’a, son 10 yılda ülke genelinde ve Malatya’da yaşanan kadın cinayetlerine dair çeşitli verileri sordu.
19 Kasım’da CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, TBMM Başkanı Mustafa Şentop’a Meclis’te kaç personel çalıştığını ve bunların kaçını kadınların oluşturduğunu sordu. Soruyu yanıtlayan TBMM Başkanvekili Süreyya Sadi Bilgiç, Meclis’te çalışan personelin 4 bin 992’sini erkeklerin, bin 984’ünü de kadınların oluşturduğunu açıkladı. Yanıtta cinsiyet ayrımına yönelik bir bilgi verilmedi.
20 Kasım’da CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’a kadına yönelik şiddet vakalarında görülen artışı ve kadın sığınma evlerinin doluluk oranını sordu.
21 Kasım’da HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran, Muğla Milas’ta cinsel şiddette maruz bırakılan Sibel Y.’nin yaşadıklarını Adalet Bakanlığı’na sordu.
23 Kasım’da HDP Ağrı Milletvekili Dilan Dirayet Taşdemir, Aile Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na giderek artan şiddet ve alınması gereken tedbirlere ilişkin soru önergesi verdi.
23 Kasım’da, HDP Şanlıurfa Milletvekili Ayşe Sürücü, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e, Tarsus Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’na sevk edilen iki mahkuma sevk sırasında kötü muamelede bulunulduğu iddiasını sordu.
23 Kasım’da HDP İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay Pekgözgü Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e Muğla’nın Milas ilçesinde bir kadının, bir grup tarafından cinsel ve fiziksel şiddete maruz kalması konusundaki soruşturmayı sordu.
23 Kasım’da HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’a kadına yönelik şiddetle mücadele amacıyla yürütülen çalışmaları sordu.
23 Kasım’da HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran, Aile Bakanlığı’nın cevaplaması için, ev içi görünmez emeğin ücretli iş kapsamına alınması ve kadınların sosyal güvencelerinin yeniden düzenlenmesi önerisine ilişkin bir soru önergesi verdi.
23 Kasım’da HDP Batman Milletvekili Feleknaz Uca, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’a, kadına yönelik şiddetle mücadele amacıyla yürütülen çalışmaları sordu.
24 Kasım’da HDP Şırnak Milletvekili Hüseyin Kaçmaz, Gülistan Doku’nun kaybolmasına dair soruşturmanın akıbetini Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e sordu. Kaçmaz aynı soruyu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a da yöneltti.
24 Kasım’da HDP Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’a, 2002 yılından bu yana yaşanan kadın cinayetlerine dair verileri sordu.
24 Kasım’da CHP Hatay Milletvekili Suzan Şahin, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a, akademide cinsiyete dayalı eşitsizlik ve dezavantajların ortadan kaldırılmasına ve kadın akademisyen oranının artırılmasına yönelik çalışmaları sordu.
24 Kasım’da, HDP Diyarbakır Milletvekili Remziye Tosun, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’a kadına yönelik şiddete dair bazı verileri sordu.
25 Kasım’da HDP İstanbul Milletvekili Dilşat Canbaz Kaya, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’ya, 2020 Kasım ayı itibarıyla Türkiye’de geçici koruma statüsü kapsamında olan Suriyeli kadınların sayısını ve bu konudaki çeşitli verileri sordu.
25 Kasım’da, HDP İstanbul Milletvekili Dilşat Canbaz Kaya, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’a, 2020 yılının Mart-Kasım ayları arasında kadına yönelik şiddet kapsamında yürütülen çalışmaları sordu. Kaya, aynı gün bakana pandemi sürecinin başından bu yana kadın işgücündeki azalış oranını da sordu.
26 Kasım’da CHP Niğde Milletvekili Fethi Gürer, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’ya, KADES uygulamasını kullanan kadın sayısı ve uygulama aracılığıyla müdahale edilen olay sayısını sordu. Gürer aynı soruyu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a da yöneltti.
30 Kasım’da HDP Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, pandemi koşullarının ve ekonomik krizin kadın esnaf ve işletmeciler üzerindeki olumsuz etkilerini Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’a sordu.
30 Kasım’da CHP İzmir Milletvekili Bedri Serter, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’a kadınları önceleyen kooperatiflerin desteklenmesi programı kapsamında hibe desteği alan illeri sordu.
30 Kasım’da CHP İzmir Milletvekili Bedri Serter, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’a e-ticarete dahil olan firma ve kadın sayısıyla e-ticaretin sektörlere göre dağılımını sordu.
30 Kasım’da HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e Kadın Kapalı Cezaevi’ndeki bir koğuşta kapasitenin üzerinde kişi kalmasını ve cezaevi koşullarıyla ilgili çeşitli iddiaları sordu.
1 Aralık Dünya AIDS gününde HDP Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, Sağlık Bakanlığı’na, HIV’le ilgili politikasızlık=önyargı ve ayrımcılığı; hedef ve politikalarının LGBTİ+’ları, kadınları, seks işçilerini, mültecileri ve yaşlıları neden dışarıda bıraktığını sordu.
1 Aralık’ta HDP Muş Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, Van Kurubaş Geri Gönderme Merkezi’nde İranlı Z.N.’nin cinsel saldırıya maruz bırakılmasını İçişleri Bakanlığı’na sordu.
3 Aralık’ta HDP Muş Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, Türkiye’deki engelli kadın ve kız çocuklarının sayısal verilerine, sağlık durumlarına, okullaşma oranına dair pek çok soruyu Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na sordu.
3 Aralık’ta HDP İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, Aile Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na engelli istihdamına yönelik sorular sordu ve “Bugüne kadar etkin ve kalıcı önlemler alınamadığı gibi kamuda dahi yasal zorunluluklar yerine getirilmiyor, engelli memur ve işçi kadroları boş bırakılıyor” dedi.
4 Aralık’ta HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan Işık, Rojbin Çetin ve hasta kadın tutsaklara yönelik hak ihlallerini Adalet Bakanlığı’na sordu.

BASIN AÇIKLAMALARINDA KADIN

25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Mücadele Günü’nde AKP Grup Başkanvekili Özlem Zengin bir basın toplantısı düzenledi ve kadına karşı şiddetin anlatılması konusunda sorun yaşandığını dile getirerek, “Herkes kendi mahallesinde öyle sağlam duruyor ki muhatapların ne söylediğini dinleyen yok. Böyle olduğu için iyi yaptığımız her şey kayboluyor ve kadın meselesi çok hasarlı ve marazlı bir dille konuşulur hale geliyor” dedi. Muhalefetteki kadın milletvekillerine, “Ne olur birbirimizi suçlamaktan vazgeçelim” diye seslenen Zengin, şöyle devam etti: “Bugün öyle bir şey yapalım ki bir kelime, bir adım, kadına karşı şiddetle alakalı meselede yol alma imkanımız olsun. Bu konuyu da rakamlar üzerinden konuşmaktan vazgeçelim. Rakamlar bize kadına karşı şiddetle alakalı bir fikir veriyor. Ama Türkiye’de ya da dünyanın herhangi bir yerinde, bir kadının öldürüldüğü yerde yalnızca sayılar üzerinden konuşmayı çok az buluyoruz. Bu konuya yeteri kadar kafa yormamanın, bu konuyu bir tür siyasallaştırmanın aracı olarak görüyorum.”
25 Kasım’da CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç bir basın açıklaması yaptı ve Türkiye’nin başının kadına yönelik şiddetle mücadele konusunda öne eğik olduğunu, her gün 5 kadının öldürüldüğünü söyledi. Ocak ayından bu yana 269 kadının katledildiğini ifade eden Özkoç, “Savaş çıksa bu kadar insan öldürülmez. Şüpheli ölümler 152. Öldürülen bütün kadınlarımız, erkek şiddeti yüzünden katledilmiş” diye konuştu.
2 Aralık’ta CHP Eskişehir Milletvekili Jale Nur Süllü, CHP’li kadın milletvekilleriyle birlikte 5 Aralık 1934’te kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesinin yıldönümü dolayısıyla TBMM’de bir basın açıklaması yaptı ve “Türkiye Cumhuriyeti’nin kadın vatandaşları olarak bugün sahip olduğumuz tüm kazanımlarımızı Cumhuriyet’e borçluyuz” dedi.
5 Aralık’ta 27. Dönem Kadın Milletvekilleri, CHP’de gerçekleşen cinsel saldırı tartışmaları üzerine bir basın açıklaması yaptı ve “Bugüne kadar kadınlara ve çocuklara yönelik her kimden gelirse gelsin, her türlü istismar ve şiddetin karşısında durduk. Hiçbir ayrım yapmaksızın kadın ve çocukların insan haklarını korumak için bütün gücümüzle mücadele ettik. Bundan sonra da tavizsiz bir biçimde bu iğrenç saldırılara karşı elimizden gelen her şeyi yapacağız” dedi. s
10 Aralık’ta HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu bir basın toplantısı düzenledi ve “Uşak Emniyet Müdürlüğü’nde ne oldu biliyor musunuz? 30 üniversite öğrencisi genç kadın çıplak aramaya maruz tutuldu. Açık söyleyeyim, emniyette ‘Külotunuzu çıkarın, oturun kalkın bakalım’ dendi ve yaptırdılar, yazıklar olsun” dedi.

EŞİK TBMM İzleme Raporu -3

Yorum Yap