“Şerefe hak kazanmak ona sahip olmaktan daha değerlidir”.
Thomas Fuller
Sözlüğümüzdeki şerefenin anlamı : İçki içilirken kadeh kaldırarak karşısındakine değer verildiğini belirtmek için söylenen sözdür. Dilimize Arapçadan geçmiş olan Şerefe kelimesi, ”şerf” kökünden türetilmiştir.
Şerf kelimesi yüksek bir yer anlamına gelirken şerefe de inşa edilen yüksek yapı anlamına gelmektedir. Alınabilecek yüksek alkol dolasıyla kişinin daha sonradan pişman olacağı sözler söylemesi veya itiraflarda bulunması durumunda masada konuşulanların bu masada kalması, sonrasında unutulması için şeref üzerine söz verme eylemidir.
Arkadaşlar bu meret şişede durduğu gibi durmazı anımsatarak,söz mü?Söz!..Şerefine mi? Şerefine!!.. yi hatırlatır.Alkol alırken muhabbetin önemini ve konuşulan konuların ordan dışarı çıkılmamasını getirir.
Aksi taktirde kişiye yapılan saygısızlık olarak adlandırılır. O yüzden herkesle oturulmaz,herkesle arkadaşlık edilmez.Şerefe şerefi de anlatır: Kendimize ve çevremize duyduğumuz saygının vicdan, ruh ve münasebette somutlaşmış ve nüfus etmiş insani hal özetidir.
İçkinin bir yudumunu da daha anlamlı kılan tattır.Daha sonra söylenmesi alışkanlık haline gelmiş bir sözcüktür. Tarihin yolculuğunda ise Eski yunanlılar da İ.Ö başlamış bir adettir.
Geleneğe göre bunun nedeni zehirlenme kuşkusunun ortadan kaldırılmasıdır. Günümüzde ise bazı ortamlarda bak ben iciyorum sen içmiyor musun manasına da söylenebilmektedir.
Sağlığına demeyi de getirir.Bir olayın iyi sonuçlanması vb. hakkında birkaç söz söyleyerek içmeye davet etme eylemi olarakta yer bulur. Bir nesneye,bi olguya,bi olaya kadeh de kaldırılır.
İçki servis edildiği andan içildiği ana kadar 4 farklı duyu organına hitap eder. Göz görür, Burun kokusunu alır, el dokunur, dil tadını alır.Kulakta duysun ve 5. duyu organına hitap etsin diye kadeh tokuşturulur.
Kadeh tokuşturmak anlam olarak güvenin ve sadakatin simgesidir. Birbirine kadeh tokuşturan kişiler birbirlerine güvendiklerini göstermiş olurlar. Alkol kullananların kadehlerini tokuştururken birbirine söyleyip öyle devam ettiği söz olarakta yer alır .
Şerefe, insanların maskelerinden sıyrıldığı, mutlu anlarının da sözüdür. Şerin kötülüğün de masadan uzaklaşması anlamını da taşır.
Özgür Karakaya
ozgur694@hotmail.com
