“Yaşam bileylenmiş bir bıçak kadar ince.” – John Berger
Bıçak kemikte
eti geçti
duydun mu
bıçak kemikte
duymadınsa duy artık
behey Allah’ın kulu
bıçak kemikte
Duy da silkin n’olursun
bu ne biçim uyku bu
bıçak kemikte
verilmemiş alınmış hep
Yük vurulmuş dağlar gibi insanlık bu mu
çalıyor sömürünün imdat çanları
kımılda da kurtar şu onurunu
bıçak kemikte
topraksa paylaşılmış kıyılarsa yağmalanmış
umut hacizde
ya bu neyin puştluğu bu
sana yokluk sana yasak sana dam
insan değil hâşâ bir yağmacı soyu bu
bıçak kemikte
üretensin yaratansın yürütensin dağları
Bakma öyle kilit kilit duvar duvar
yetsin artık bu susku
bıçak kemikte
anasın boynun bükük babasın kolun kırık
oğullar kan içinde
kaldır artık başını
«kalsın benim dâvam divana kalsın» demiş ozan
o divan sensin artık
bıçak kemikte.
Şiir: Hasan Hüseyin Korkmazgil
Sözlüğümüz Bıçağı: Bir sap ve çelik bölümden oluşan kesici araç olarak tanımlar. Bir sapa bağlı metal bir parçadan oluşur. Kökeni Türkçedir ve kesmek anlamına gelen bıçmak’tan biçmek sonuna ak-ek eki getirilerek türetilmiştir.
İlk bıçaklar, yaklaşık 2.5 milyon yıl önce, Taş Çağı’nda, sert taşların kırılması ve keskin kenarlar elde edilmesiyle üretildi. Avcılık, et kesme ve diğer temel hayatta kalma faaliyetleri için kullanıldı.
Tarih boyuncada insanların işlerini kolaylaştırmak için kullandıkları önemli bir alettir. İlerleyen dönemlerde ise , hem pratik araçlar hem de sanatsal olarak gelişim göstermiştir.
Hem silah hem de el aygıtı olarak da kullanıldı. Tezgahlarda, mutfaklarda ve tıbbı amaçlar için de kullanılmaya devam etmektedir. Çeşitleri ise: Şef , Kasap , Meyve , Sebze, Balık, Döner, Börek ,Pizza, Ekmek, Soyma, Fileto, Pelte, Maket, Jilet, Cerrahi vb.
Kan akıtma özelliği de bulunan bir gereçtir. Yeni yaralar açmak için de kullanılmaktadır. Hem kör hem soğuk hem de keskin olabilendir. Kesici ve aynı zamanda delicidir.
Beceri ve dikkat gerektiren bir araçtır. Dilimleme, doğrama gibi işlemler için de kullanılır. Tutarsız ellerde biçici özelliği içinde barındıran tehlikeli nesnedir. Ekmeğe bal ya da reçel sürmek için kullanılan faydalı araçtır.
Meyve sebze kesmeye yarayan alettir. Kasabın da ekmek teknesidir. İnsan icatlarının en kalıcısıdır. Tüm düğümleri çözen evrensel yolun adıdır. Kavgada namert silahı olarak anımsanır.
Medya’da yaralama haberi olarak sunulur. Sinema ’da ise Bıçak Sırtı adlı yapımla kara film türünün en önemli örneklerinden olarak yer bulur. Deyimler ve Atasözlerinde de yeri hazırdır. Bıçak sırtı deyiminin anlamı ise : Çok az fark, zamanladır.
Tehlikeli ve genellikle korkulan durumlar için olmaktadır. Bu korkulan durumlar insanlar için her an gerçekleşebilecek hissi de uyandırmaktadır. Altın eli bıçak kesmez Atasözü ise: Hünerli kişiye yaşama güçlükleri etki yapamaz. O, bir sarsıntı geçirse bile yıkılmadan işini sürdürür anlamına gelir.
Ağzını Bıçak Açmamak deyiminin anlamı ise: Kişinin konuşmamasını, ağzından tek bir kelime çıkmamasını ifade eder. Bıçak Kemiğe dayandı deyimi ise: Katlanılamayacak bir duruma gelme anlamına gelmektedir.
Bıçak yarası geçer, dil yarası geçmez” atasözü ise fiziksel yaraların zamanla iyileşebileceğini, ancak acı sözlerin açtığı duygusal yaraların kalıcı olduğunu vurgulamaktadır.
Bıçak için de söylenen diğer sözler ise : Bıçak, ustasına göre ustalık, acemisine göre tehlikedir. Keskin bir bıçak, iyi bir aşçının en iyi dostudur. “Bıçak, ustasının yeteneğini yansıtan bir alettir.” “Bıçak, doğru kullanıldığında sanat eseri gibi iş yapar.” “Bıçak, ustasının elinde şekillenir.” “Bıçak, ustasının titizliğini ve deneyimini yansıtır.” “Bıçak, gücün ve zarafetin sembolüdür.” VB.
Şarkılarda ise Grup Yorum ’un Keskin Bıçak Yarası sözleriyle yer bulur.
Keskin Bıçak Yarası
Keskin bıçak yarasıdır
Keskin bıçak yarasıdır
Büyür yoksulluk sancısı
Çivisi çıkmış düzenin
Kim yolcusu kim hancısı
Çivisi çıkmış düzenin
Kim yolcusu kim hancısı
Gül solarsa kalır diken
Alevlenir damarda kan
Bu memleket cennet iken
Bu cehennem azabı ne
Bu memleket cennet iken
Bu cehennem azabı ne
Biri yerken binler bakar
Biri yerken binler bakar
Yiyenler insan avcısı
Adaletsiz bu düzenin
Kim hakimi kim savcısı
Adaletsiz bu düzenin
Kim hakimi kim savcısı
Gül solarsa kalır diken
Alevlenir damarda kan
Bu memleket cennet iken
Bu cehennem azabı ne
Bu memleket cennet iken
Bu cehennem azabı ne
Güneş bulut tanrı süzülür
Dağların buzu çözülür
Tarih yeniden yazılır
Zalimlerin hesabı ne
Tarih yeniden öğretir
Ezilenin gazabı ne.
İnsanoğlu duygularıyla yaşadığı için bıçak ile ilgili söylenenler de her daim var olacaktır.
Özgür Karakaya
