( 5 yıl önce Mandela öldüğünde yazmıştım)
Demokrasiyi sözde değil, ruhunda yaşayan lider Mandela öldü.
Irkçılığa, sömürüye karşı mücadelesi nedeniyle yaşadığı uzun mahkumiyetin ardından, devlet başkanı seçildiğinde, öncelikli politikasını; ” siyahların iktidarı”nı tesis yerine ”şimdi ne yapacağız” korkusu yaşayan beyazların güvenini kazanmak üzerine kurmuştu.
Başlangıçta, intikam ateşiyle yanan, iktidar olanaklarından yararlanmak isteyen zenciler yadırgasa da; halkına, gökkuşağının güzelliğini göstermişti.
Kısa sürede, Güney Afrika’daki farklı ırkların güvenini kazanmıştı.
Oysa kazandığı gün ” balkon konuşması” ile iyi niyet görüntüsü verip sonra hapiste geçen uzun yılların intikamını alabilirdi.
Çevresini saran çıkar gruplarıyla, iktidarını mutlak hale getirebilirdi.
Kendi basınını yaratıp, diğerlerini susturabilirdi.
Güçler ayrımını yok edip, tek başına iktidarın tadını çıkartabilirdi.
Her konuda ahkam keserek, ülkesinin insanlarını moleküllerine kadar ayırarak yönetebilirdi.
Yandaşlarını kemikleştirip, diğerlerine yaşam hakkı tanımayabilirdi.
İktidar gücüyle; insanların özel yaşamlarına dahi müdahale etme densizliğini kendisinde hak görebilirdi.
Mandela, bunların hiç birisini yapmadı. Birliği, eşitliği tercih etti.
Farklılıkların zenginlik olduğunu anlattı. Gökkuşağı gibi tüm renkleriyle, bir arada olmayı öğretti.
Başöğretmen edasıyla…
Tarih Mandela’yı bilge kişiliği, birleştiriciliği ve sömürgeciliğe karşı verdiği mücadele ile hatırlayacaktır.
Uzun yılların hapis yaşamı, O’nu bilgeleştirmişti. ‘’Bir bilen’’ olmuştu.
Sonraları birkaç aylık hapis yaşamıyla, kendilerini Mandela sanan, çakmaları da çıktı.
Çakma Mandelalar, önce ten rengi aynı insanları ” zenci-beyaz” diye ayırdılar. Ten rengi aynılar bile ten rengine göre ayrılabiliyorsa, daha neler ayrılamazdı ki…
Mandela’nın 27 yıllık hapis yaşamındaki birikimini, birkaç aylık hızlandırılmış eğitimle edineceğini sananlar ”bir bilen” olmayı beceremeyince ” bir bölen” oluverdiler.
Mandela olmak için insanı sevmek, birleştirici unsurları öne çıkartmak gerekiyor.
Ama bu işler birikimsiz olmuyor. (Ekonomik değil, kültürel birikim.)
Güle güle Madiba…
