Dr. Öğr. Üyesi Girayalp Karakuş
Jean Baby’nin 1969 basımı “En Güzel Dünya” adlı eserinde komünist toplumun yapısal özelliklerinden bahsedilmiştir. Eser 1968 Kuşağı’nın zihin dünyasını açıklaması bağlamında önemlidir. Baby belki ütopik bir toplum düşlemiştir ama kurduğu ütopyanın hayali bile çok güzeldir. Baby, paranın olmadığı, tembellik hakkının olduğu ve ihtiyaca göre üretim-tüketim ilişkilerinin varsayıldığı bir dünyadan bahsetmiştir. Bu ütopyada din ise bireylerin özeli olan bir meseledir. Hiç kimse kendi inancını başkasına dayatmamaktadır.
Baby, kapitalizmin yaşlılar hakkındaki görüşlerine de yer vermiştir. Ona göre; kapitalist toplum yaşlı emekçileri kapı dışarı etmektedir, çünkü artık bunların sırtından kazanç sağlayamamaktadırlar. Daha da olmazsa ellerine biraz para verip kapı dışarı ederler. Kapitalist sistem yaşlıların sorunları çözemez. Onlar bu sistemde yaşadıkça yoksullukları da artacaktır. (1) Baby, yaşlıların kurtuluşunu komünist sistemde arar. Baby onların sosyal güvencelerini ancak komünist toplumun sağlayabileceğini savunur. Yaşlılar sosyal güvencelerini sağladıktan sonra düşünme ve kendilerini geliştirme imkânı elde edebilir. Böylelikle okumak sadece aydın uğraşısı olmaktan çıkar. (2) Baby, hastalıklarından kurtuluşu olmayanlara ötenaziyi serbest bırakıyor. Ona göre; bu bir intiharı öğütlemek değildir. (3) En kıyıcı dramları yaşamaktansa ölüm bazen insanlar için kurtuluştur.
Baby’e göre; kapitalist sistem sürekli krizler doğurur. Bunun tanığı Amerika’dır. 1928’de refah seviyesinin hüküm sürdüğü bir dönemde, Başkan Herbert Hoover ülkede fakirlik kalmayacak diyordu. Ama 1929 Buhranı ile bütün zenginlikler buhar olup uçmuştur. (4) Komünist sistemde bu şekilde borsa spekülasyonları yoktur. Çünkü komünist sistemde para diye bir şey de yoktur. Herkes ihtiyacına göre yaşamını devam ettirir. Tüketim çılgınlığı komünist sistemde ayıplanan bir şeydir.
Son tahlilde Baby, ütopik bir dünya yaratmıştır. Günümüzde uygulanması sübjektif ve objektif koşullarda mümkün değildir. Devletler çağında devletsiz yaşamak da fantazmadır. Ama 6000 yıl önce insanlığın komünal bir yaşam sürdüğünü ve medeni insana göre daha dürüst olduğunu da söyleyebiliriz. Yapılan arkeolojik ve antropolojik çalışmalarda savaşların ortaya çıkmasını da özel mülkiyetin doğuşuna bağlayanlar vardır. Örneğin; bu düşünce de olanlardan birisi de komünist olmamasına rağmen “Jean Jacques Rousseau”dur. Yaşlı emekçilerin kapitalist sistemde hiçbir güvencesi yoktur. Bu sistemde emekli olmak da kolay değildir. İnsanlar, kapitalistler için 15-20 sene çalıştıktan sonra emekli olmadan patronun bir emriyle üç beş kuruş ellerine tutuşturulup işten atılabilme riski ile karşı karşıyadırlar. Çünkü serbest piyasa koşullarında rekabet ve verimlilik çok önemlidir.
Daha genç ve dinamik bir işgücüne sahip olmak varken neden kapitalistler yaşlılara ekmek versin ki? sorusunu sormak gerekir diye düşünüyorum.
Kaynakça
- Jean Baby, En Güzel Dünya, Anadolu Yayınları, 2. B, Ankara, 1974, s. 159-160.
- Baby, age, s. 160.
- Baby, age, s. 165.
- Baby, age, s. 185.
