Türkiye İstatistik Kurumu’nun Fiyat Gizliliğinin Memurlara Maliyeti
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) enflasyon sepetindeki fiyatları saklaması, memurların maaşlarında kayıplara yol açtı. TÜİK’in fiyat gizlemeye başladığı 2022’den beri, en düşük memurun uğradığı gelir kaybı İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) enflasyon verilerine göre 48.617 TL, Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) verilerine göre de 207.192 TL oldu. Ayrıca, temmuzda 39.175 TL olarak belirlenen en düşük memur maaşının İTO’ya göre 45.030 TL, ENAG’a göre 66.901 TL olması gerekiyordu.
Memurlar Her Ay Zarara Uğradı
Sağlık Emekçileri Sendikası (SES) İşyeri Temsilcisi Kubilay Yalçınkaya, TÜİK’in fiyat karartmasının etkisini hesapladı. TÜİK’in veri karartmaya başladığı Haziran 2022’de en düşük memur maaşı 6.429 liraydı. Temmuzda TÜİK enflasyonu kullanılarak bu maaş 9.109 TL oldu. Oysa İTO’nun Ücretliler Geçinme Endeksi kullanılsaydı, bu maaş 9.910 TL, ENAG hesabıyla da 10.830 TL olacaktı. Böylece, en düşük memur aylık bazda İTO hesabıyla 801 TL, ENAG hesabıyla 1.721 TL kaybetti. Memur, yıl sonuna kadar her ay zarara uğradı.
Ocak 2023’teki zamla da aynı memurun aylık kaybı İTO hesabıyla 1.826 TL’ye, ENAG hesabıyla 8.278 TL’ye çıktı. Ocak 2024’te aylık kayıp sırasıyla 3.459 TL ve 16.714 TL’ye; bu ay itibarıyla da sırasıyla 5.855 TL ve 27.726 TL’ye çıktı. Temmuz 2022’den itibaren aylık kayıplar toplandığında ise 2 yıllık kayıp İTO’ya göre 48.617 TL’yi, ENAG’a göre de 207.192 TL’yi buldu.
İktidarın Zam Budama Oyunu
İktidar, memur ve emeklinin 6 aylık dönemlerdeki zam oranlarını düşürmek için zam oyununa başvurdu. Zammı budamak için temmuz zammını düşürmek amacıyla haziran; ocak zammını düşürmek için de aralıkta enflasyonu düşük çıkarmaya çalışıyor. Bu nedenle, aralık ile ocak, haziran ile temmuz arasındaki TÜFE farkı 2022’den sonra yükseldi. Fark, 2022 Aralık-2023 Ocak’ta 5,47 puan, 2023 Haziran-Temmuz’da 5,57 ve 2023 Aralık-2024 Ocak’ta 3,77 oldu.