SOLMEDYA – Ukrayna, bir kez daha büyük bir Rus taarruzuna hazırlanıyor. Yaz aylarını Zaporijya bölgesindeki büyük saldırıya ayıran Ukrayna’nın hücum kabiliyetleri tükendi. Batılı yetkililer, Ukrayna’yı artık kalıcı bir savunma stratejisine hazırlamak ile önümüzdeki ilkbaharda yeni bir taarruz planlamak arasında ikiye bölündüler.
Ancak bu karar henüz verilmeden Rusya tekrardan taarruza girişti. Ağustos’un sonuna doğru doğuda Kupyansk bölgesine doğru ilerlerken Eylül başından itibaren güneydeki Avdivka kentinin etrafını sarmaya başladılar. Bu stratejik olarak önem arz eden iki bölge de yoğun çatışmalara sahne oluyor. Rusya, son 2 ayda Avdivka’da ciddi kayıplar vermiş olmasına rağmen kentin 2014’ten beri güçlendirilen savunmalarını aşmayı başardı. Ancak görünen o ki Rusya’nın kış için hazırladığı planlar bu iki kentin çok ötesine gidiyor.
KIRIM’DA 800 FÜZE
2022 yazından itibaren Ukrayna’nın enerji altyapısına yapılan saldırılar geçen kışın bitmesiyle sona ermişti. Ancak geçtiğimiz günlerde Ukrayna kentleri tekrar vurulmaya başlandı. Rusya’nın Geran-2 adıyla ürettiği ancak İran’dan teknolojisini satın aldığı Şahid intihar SİHA’larının tekrardan saldırılara başladığını duyduk. Aynı zamanda Ukraynalı yetkililerin raporuna göre Rusya, Kırım’a 800 kadar seyir füzesi yerleştirdi.
SİHA’ların ve seyir füzelerinin enerji altyapısını hedeflemede birlikte kullanılacağını söyleyebiliriz. Ukrayna, geçtiğimiz kışa nazaran çok daha sert bir kışa hazırlanıyor. Bu hafta yaşanan korkunç fırtına, cephe hattındaki mekanize harekatları tamamen durdurdu. Rusya’nın stratejisi, büyük zırhlı formasyonlarla hattı kırmaya çalışmak yerine Ukrayna’nın zaten zayıflamış hava savunma sistemlerine mühimmat harcatmak üzere olacak. SİHA’ları ve seyir füzelerini vurmak için kullanılan Gepard’ların mühimmatlarına Almanya yetişemezken ABD’nin sızan raporları Ukrayna hava savunmasının Mart 2023’te tükenmeye başlayacağını söylüyordu. Rusya, Ukrayna enerji altyapısının yıkıma uğramasının sert geçmesi beklenen kış karşısında direnişi zayıflatacağını düşünüyor.
RUSYA DAHA DA YIPRATACAK
Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski’nin danışmanı Sergey Leşçenko, savaşın gidişatı hakkında karanlık bir tablo çizdi. Danışmanın açıklamalarına göre Ukrayna, hem ciddi bir insan gücü sorunuyla hem de savaş alanında en çok kullanılan mühimmat olan top mermisi stoklarının tükenmesi tehdidiyle karşı karşıya.
Leşçenko, Rusya’nın saldırılar sırasında ağır kayıplar vermesine rağmen ateş gücü üstünlüğüyle toprakları ele geçirmeye devam ettiğini söyledi. Ona göre Ukrayna’nın taarruz birliklerinin yaş ortalaması 54. Birçok birlikte operasyonel kabiliyetlerin devamını sağlayacak kadar personel yok. 54 yaş ortalamalı bir birliğin düşman hatlarını yarması beklenemez.
İnsan gücü sorununun sebebi sadece verilen ağır kayıplar değil. Yoğun çatışmalarda haftalar geçiren askerlerin rotasyona girmesi gerekiyor. Ancak yolsuzluk ve rüşvet gibi gerekçelerden ötürü seferberlik süresince orduya çağrılan bazı kişilerin katılmaması sonucu bu rotasyon gerçekleşmiyor ve birliklerin personel sayısı azalıyor. Sumi bölgesinde seferberlik kotasının yalnızca yüzde 8’i dolduruldu. Zirtomir’de ise aylık 450 askere çağırmanın yalnızca yüzde 10’u karşılık buldu. Zelenski, bundan ötürü son dönemde askere alım subaylarını görevden almıştı. Ukrayna’nın insan gücünün çok üstünde bir sayıda tugayı eğittiği iddiası da Batılı uzmanlarca tartışılıyor.
Top mermisi konusu ise Ukrayna’dan ziyade Batı’nın yaşadığı bir sorun. Savaş ekonomisine geçmemiş ve politik birliğini gün geçtikçe yitiren NATO ülkeleri her geçen gün silah gönderme konusunda daha da çekingen hale geliyor. Slovakya, Rusya’ya nispeten yakın bir yönetimin görev başına gelmesi sonrası desteği kesme kararı alırken Hollanda’da yeni seçilen Geert Wilders, benzer bir karar alacağının sinyalini verdi. Bu sırada Ukrayna’nın en yakın müttefiki Polonya, kendi savunmalarına odaklanma kararı aldı. ABD ise, İsrail meselesi ve kongrede silah paketlerinin çıkmaza girmesi sebebiyle verilen desteği azalttı. Aynı şekilde Almanya, verilen destek sonucu ülkede Ukrayna karşıtı sağ ve sol partilerin yükselişinden çekiniyor.
Bu nedenle Rusya, çok yüksek materyal ve personel gerektirecek devasa bir taarruz yerine Ukrayna’yı daha da yıpratacak stratejiler planlıyor. Enerji altyapısı ve hava savunma sistemleri üzerine yapılacak saldırılar bunun habercisi. Bahmut’ta olduğu gibi Ukrayna’nın askeri kapasitelerini Avdivka’da da azaltmayı umuyorlar.
Ancak Rusya’da da her şey güllük gülistanlık değil. Rus ordusu da 2022’de yaşadığı sorunların bir kısmını hala yaşıyor. Birlikler arasındaki koordinasyon sorunu, taktik ya da stratejik bir amacı olmayan ve yoğun kayıplara sebep olan taarruzlar, komutanlar arası sürtüşmeler gibi birçok problem Rus ordusunda hala devam ediyor.
Yine de Ruslar şimdilik daha avantajlılar. ABD’nin dikkatini başka yöne vermesi Rusya’nın masaya oturma ihtimalini azalttı. Ukrayna savunmalarının yıpranma sonucu bir çökme yaşamasını bekliyorlar. O zaman kadar savaş çıkmazda devam edecek.
