SOLMEDYA – Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, bugün saat 15.25’te Diyarbakır’ın Hani ilçesinde 16.81 kilometre derinlikte 4.2 büyüklüğünde deprem olduğunu açıkladı. Diyarbakır’daki deprem sonrası Antalya ve Malatya da sallandı. Türkiye beşik gibi sallanırken yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür’den dikkat çeken bir değerlendirme geldi.
Halk TV canlı yayınına katılan Naci Görür, şu değerlendirmelerde bulundu; “Ben bu bölgede bu nitelikli depremler olursa bizi şaşırtmayacağını daha önce ifade ettim. Son derece doğal. Şimdi Doğu Anadolu bölgesi Arap levhasında Bitlis-Zagros dağ kuşağıyla ayrılıyor. Arap levhası sürekli olarak kuzeye doğru hareket ediyor, Avrasya’ya doğru.
4 İLİ UYARDI: BİRTAKIM HAREKETLER OLABİLİR
Arada da Doğu Anadolu bölümü var. 6 Şubat depremleri olunca da Arap levhası kuzeye doğru 7 – 7.5 metre atılmıştır, Doğu Anadolu’yu daha da sıkıştırmıştır. Adıyaman – Hakkari arasında zaman zaman sıkışma kökenli depremler olursa pek şaşırmam. Bunların bu aralar sık görülmesinin nedeni 6 Şubat depremleridir. Bu depremler sağa sola belli yerlere stres transfer etmek suretiyle dengesini, stres alanını değiştirdiler. Doğu Anadolu fayının olduğu bölgede oraya yakın Adana Havzası, Kayseri, Adıyaman, Hakkari arasında birtakım hareketler olabilir. Şuralarda şu büyüklükte deprem olacak demiyoruz, uyarıyoruz. Maraş depremleri için senelerce uyardık, sonucunu da gördük işte. Bunlar daha büyük 7 ve üzeri depremler üretebilir. En son 2011 Van depremi mesela. Faylar hareket ettikçe bloklar yılda tektonik olarak bizim hissetmeyeceğimiz derecede harekete maruz kalırlar.
“ANADOLU’NUN BÜYÜK KISMI YUNANİSTAN’A YAKLAŞIYOR”
Diyelim ki bugün deprem oldu, tekerrür periyodu 500 sene ise biriktirecek, sonra yine deprem olacak. Kuzey Anadolu fayının kuzey kolu Marmara Denizi’nden geçiyor. Bunun GPS yöntemiyle, uzaydan ölçüm yöntemiyle yılda 2.5 santim bu fayın hareket ettiği biliniyor. Anadolu’nun büyük kısmı bir yılda 2.5 santim Yunanistan’a yaklaşıyor. Deprem bu hareketin takılıp kaldığı yerde oluyor. 160 km uzuluğunda, bıçakla kesilmiş gibi değil. 20 km ne topografya var. 2.5 santim hareket ettiğinde bile fayın bir kısmı bu harekete direniyor.
“ŞARTLARI GÖRÜYORUZ”
Takıldığı yerde stres birikiyor. biriken stres ne zaman ki sürtünme kuvvetini aşıyorsa orada pat diye deprem oluyor. Biz fayda ne kadar stres biriktiğini aşağı yukarı biliyoruz. Nasıl ki Maraş’a bağırdık, Elazığ’ı uyardık. Şartları görüyoruz. Tekerrür periyodunu tarihi depremlerden biliyoruz.
“2003’TEN İTİBAREN BAĞIRMAYA BAŞLADIM”
1999 depreminden sonra söyledim. İstanbul’un dışında Marmara bölgesi, Erzincan Karlıova arası Yedisu fayı üzerinde, Karlıova-Bingöl arası ve Elazığ-Malatya arası Maraş-Hatay. Ve bu Doğu Anadolu’yu bölümlere ayırmasak bile Elazığ’dan Hatay’a kadar olan bölge, Maraş’ı muhakkak söylüyorduk. Ben Elazığ depremi geliyor diye 2003’ten itibaren bağırmaya başladım.
“ADANA’DA BEKLEDİĞİM DEPREM 6’LAR MERTEBESİNDE OLUR”
İzmir yarımadasında ciddi faylar var. Bölgede önemli ölçüde fay atımları olduğu için bölgede faylarda stres alanlarında değişimler olmuştur. 7 Şubat’ta ben Adana ve İskenderun yöresine dikkat edelim demiştim. Deprem büyüklüğü de stresi transfer ettiğin zaman deprem oluşturacak fay boyutu nedir o önemli. Küçük fay öyle büyük deprem üretemez. Adana’da genelde çoğu zaman gördüğümüz aletsel dönemde bile büyük ölçüde 6’lar mertebesinde deprem var. Adana’da beklediğim deprem 6’lar mertebesinde olur. Diyarbakır’a kadar böyle büyük, yıkıcı deprem beklemiyorum. Oraya yakın olabilecek bir deprem de orayı etkiler ama bu komşunun depremi olur. Diyelim Kayseri’nin orada olan faylar vardır. Son depremlerden sonra orada da bir takım stres alanı değişimleri olmuş olabilir.”
