|
Getting your Trinity Audio player ready... |
Üç tarafı denizlerle çevrili bir ülkeyiz… Hem de ne denizler… Atmosferi farklı, dalgası farklı, hülyası farklı, içinde yaşayan canlıları farklı denizlerimiz var… Her biri birer ayrı cennet köşesi kıyılarımız var…
Karadeniz’de yeşilin en koyusu dalgaların en hırçınlarıyla öpüşüyor; Hamsi balığı oynuyor gece gündüz sularında; kıyılarında kendisi için uydurulmuş fıkraları anlatırken de gülmekten kırılan (bu çok farklı bir erdemliliktir), dünyanın en çalışkan (balıkçılıktan, fırıncılıktan, pastacılıktan tutun da bilmem nereye kadar) insanları yaşıyor… Çayı, fındığı, mandalinası, karayemişi, daha neleri neleri…
Ege’de Anadolu’nun yedi bin yıllık kültürlerinin harmanı var; zeytin, incir, üzüm cenneti uzanıyor ovalar boyunca… Efeler, zeybekler, sözünün eri yiğitler.., Anadolu’nun becerikli ve çalışkan kadınları üstleniyor hayatın tüm sorumluluklarını…
Akdeniz başka bir âlem; Hatay’dan Antalya kıyılarına; Çukurova’ya kadar; narenciye kokularıyla Toroslar’da İnce Memet efsaneleri buluşuyor… Türkmen gelenekli obalardan, yaylalardan, bereketli ovalara hayatın en geniş yelpazeleri açılıyor. Damak tadının her çeşidi sofralara yayılıyor… Toros yamaçlarından Anavarza kayalıklarından, Kaş’tan, Patara’dan Ölü Denizler’e; lacivert Akdeniz havasıyla eşsiz güzellikler kucak kucağa uzanıyor…
Biz ne yapıyoruz peki? Bu canım ülkenin bu güzel kıyılarını yalnızca bir pazarlama, bir satış, bir yağma unsunu olarak görüyor, tüketiyoruz; yiyip bitiriyoruz… Bir yandan betona boğarken, yangınlar çıkarttırıp, cennet koyları dinamitleyip lüks oteller kurup halka yasaklarken, tüm güzelliklerini kâr ve çıkar için yok etmeye çalışıyoruz. Karadeniz yaylalarından Patara’nın eşsiz kumlarına kadar birlikte pazarlıyoruz; her türlü ihaneti yapıyoruz…
Ve utanmıyoruz, ve utanmıyoruz… Ve en kötüsü bir türlü uyanmıyoruz…
Dünyanın en sağlıklı ürünlerini, zeytini yok etmeye çalışırken halkımızı en değerli besinini, balığı yemekten mahrum ediyoruz…
Zaten çok düşüktü balığın beslenmemizdeki yeri; son zamlardan ve olaylardan sonra iş iyice zıvanadan çıktı… Balık fiyatları öyle bir yükseldi ki, bakmaya bile korkar olduk…
Zeytindağ’da, yakınım Songül Dağdelen öğretmenin evinde karşılaştığım bir balıkçı kardeşim uzun uzun anlattı… Efkârlıydı, öfkeliydi, dolu doluydu içi… Onu dinlerken içim kanadı inanın. Benim de içimden gözyaşlarım aktı…
Çiftlik balıkları için yem üreten tek fabrika, ülkeyi yöneten malûm yağmacı ailelerden birinin çabasıyla yem üretmeyi bırakmış artık; yem ithâline başlamış. Firmanın en büyük ortağı da o çok bilenen ailenin bilinen oğlu olmuş… Şimdi ateş pahası olmuş balık yemi… Aynen ayçiçeği yağında, aynen şekerde, tütünde olduğu gibi… Yerli üretici kıskaca alınıp üretim yok edilirken, ithalât yapan bezirgânlar ve o ürünleri taşıyan gemicikler para kazansın diye balık yemi üretiminden de vazgeçmişiz…
Balık avcılığında ise teknelerin mazot parasına gücü yetmiyor… Daha önce, çıkan balıktan pay alan tayfalar yerine, sabit aylıklı ücretliler çalıştırılmaya başlanmış zorunlu olarak… Bu da üretimi düşüren, balık kıtlığını ve pahalılığını getiren ikinci bir etken olmuş…
Hâlâ, uzaya gidiyoruz mu diyorsunuz, hâlâ dünyanın bütün dış güçleri bizimle uğraşıyor mu diyorsunuz?
Yalanınız batsın sizin yalanınız… Balıksız, ayçiçek yağsız, tütünsüz bıraktınız; yakında donsuz da bırakacaksınız…
O dış güçlerin bir numaraları ortağısınız siz! Bu güzel ülkeyi birlikte yağmalıyorsunuz!
Yalanınız batsın sizin, o gözü doymaz kişiliğiniz, o arsızlığınız, o utanmazlığınız batsın sizin…
Kaldır başını ey halkım… Yeter inancını istismar ettirip bunların arkasından gittiğin… Ya da üç kuruş için, bir batası koltuk için bütün bu olup bitenlere göz yumduğun…
Yeter soyulduğun, yeter enayi yerine koyulduğun… Yeter bu ülkenin, bu güzel coğrafyanın yağmalandığı…
Yeter, yeter…
01 Ağustos 2022, Alper Akçam
