|
Getting your Trinity Audio player ready...
|
Paulo Freire, “İnsan zihninin manipülasyonu bir çeşit fetih aracıdır”
Tarihteki en canlı örneklerinden birisi de 1945 yılında yaşanmıştır.
II. Dünya Savaşından ciddi kayıplar veren Sovyetler Birliğinin Amerika’nın varlığını tehdit ettiği Amerikan toplumuna inandırılmasıydı. Kitle iletişim araçlarıyla bizlere anlatılmak istendiği gibi aktarılmasıdır. Spot flaş gibi görsellikle insanlara kendi bilgileri dışında veya istemeden etkilenmesidir. Özgürce razı olmak zorlamasız itaat etmek manipülasyonun temel özelliğidir.
Bir olayın gidişatını etkilemektir. Olguları kendi çıkarları doğrultusunda değiştirilerek ayar çekilerek sonuçları istediği noktaya getirilmesidir. Ekleme ve çıkarma yoluyla bilgilerin değiştirilmesidir. Bir halkın da gözünün döndürülmesi ve mantıklı düşünceden uzaklaştırılarak incinmesini öfkelenmesinin sağlanmasıdır.
Akla saldırılarak özgür düşüncenin sığlaştırma hareketidir. İnsanın imansızlaştırılması kendi çıkarlarına uygun kendi insan modelini yaratılmak istenmesidir. Bilinçsize ve gerçeklerden koparılan yapay gündemlerle yönlendirilen bir toplumun yaratılmasıdır. Adeta gözlere perde indiren bu davranış biçimi de kapitalizmin kültürünü taşımaktadır.
İkna, hile, hedef şaşırtarak çamur atarak kamuoyu oluşturulmaktadır. Farkına varmadan bildiklerinizi unutturarak bir anda bambaşka alemlere sürükleyebilmektedir. Gündemi değiştirmek ve başka yere çekmektir. Protesto yürüyüşü yapan bir grubu polis dağıtırken orada bulunan bir protestocunun polise sopayla saldırdığını görüntüleyen gazetecinin buna halka protestocular polise saldırdı diye haber yapmasıdır.
Haberlerin ömrünün kısa oluşu devamlı güncellenmesi bir önceki haberin kavranmasını da güçleştirmektedir. Bundan dolayı çok kısa zamanda unutulmasına sebep olmaktadır. Egemenler toplumsal olguları dönemin özelliğine göre, kimi zaman da emekçileri bir araya getirmemek için bazen de toplumsal hayatta yaşanan eşitsizlikleri gizlemek içinde bu yola başvurmaktadırlar.
Servet ve sefalet çelişkisinin üzerinin de örtülerek soygun ve yolsuzlukların unutturulmasının yoludur. Sisteme yön verenlerin halkın kendi sorunlarına yabancılaştırmak ve taleplerini savunamaz duruma gelmelerini sağlamak için de başvurdukları toplumu yönlendirme taktiğidir manipülasyon.
Manipülasyon öncelikle direnen odaklara yönelmektedir. Aydınlanma ayağını oluşturan düşünür ve yazarların halkın gözünde itibarsızlaştırılma ve yalnızlaştırılma girişimlerde bu hareketin bir parçasıdır. Kitle iletişim araçlarının amacıysa halka düzende bir aksaklık olmadığını göstermektir. Bu sayede kitle susturularak düzenin amacına hizmeti sağlanmaktadır.
Manipüle edilerek bizlere sunulan gerçeklerde inandırıcı kışkırtıcıdır. Benimsetme gücüne sahip olduğundan topluluklar manipüle edilmiş bir gerçekliğin arkasından sürüklenebilmektedirler. Voltaire inde dediği gibi “Sizi saçmalıklara inandırabilenler, size katliam yaptırabilirler”
Ülkemizde de geçmişte yapılan bazı manipülasyonlar toplumumuz da çok ağır bedellere sebep olmuştur. Yakın Tarihimizde yaşanan 6 -7 Eylül olayları
Çorum ,Maraş ,Gazi Mahallesi ve Sivas’ta yaşananlar halkın manipüle edilmesiyle gerçekleşmiştir.
Bu noktada yapılması gerekenlerse: Dikkatli olmak eleştirel medya okur yazarlığını yaygınlaştırmak . Denetim mekanizmalarını geliştirerek şüphe ve sorgulayıcı biçimde olaylara yaklaşmak.
Özgür Karakaya
ozgur694@hotmail.com