|
Getting your Trinity Audio player ready...
|
Dr. Mustafa Torun
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı
mtorun3@gmail.com
Yine kolay anlaşılsın diye,aynı zamanda ortalama okuyucu düzeyini düşünerek konuyu sorulu yanıtlı anlatmaya çalıştım.Umarım konu anlaşılır.
Bir öğrenim kurumu; Öğrencilere kendi kendilerini idare etmeyi öğretmeli, kitap okuma alışkanlığı kazandırmalı, onları birer ŞAHSİYET haline getirmelidir. İSMAİL HAKKI TONGUÇ
Sevgili “İsmail Hakkı Tonguç” öğretmenimizin yolundan giderek Vıdı Vıdı etmek yerine Üretmeye devam edelim diyoruz.Bir kişide bile olumlu farkındalık yaratırsak ne mutlu bize.Son zamanlarda COVİD-19 Salgınını konuşurken unuttuğumuz önemli bir enfeksiyon hastalığını anımsatmaya çalışacağım. Bakanlığın bu konudaki yazısı önüme gelince tam sırası dedim.
*
Türkiye’den önemli sayıda olgu yayınlanan “BATI NİL HASTALIĞIN”dan bahsedeceğim. Gripal enfeksiyondan beyin ve beyin zarı (Meningo Ansefalit) yangısına kadar tablolar oluşturan Batı Nil hastalığı ülkemizde önemli halk sağlığı sorunlarından biri olmaya aday gözükmektedir.
*
Batı Nil Hastalığını tanımlar mısınız? Etkeni nedir?
Etkeni Batı Nil virüsü olup, antropot dediğimiz böceklerle (kuşlar ve sivrisinekler arasında geçiş yapmaktadır) insanlara bulaşabilen hafif seyirli tablodan, ağır seyirli tabloya kadar klinik göstergeler oluşturan bir enfeksiyon hastalığıdır.
İlk defa nerede tanımlanmıştır?
1937 de Uganda’nın “Batı Nil” bölgesindeki kuşlardan soyutlanmıştır. Yarım yüzyıldır insanlarda hastalık yaptığı bilinmektedir.
Batı Nil Hastalığı hangi bölgelerde gözlenir?
Genellikle tüm kıtalarda gözlendiği bilindiği halde, özellikle kuşların göç yörüngeleri civarında salgınlar yaptığı belirtilmektedir.
İnsanlara en sık nasıl geçer?
En sık sivrisinek ısırıkları ile geçer. Daha az olarak mikrobu taşıyan (enfekte) hayvanların kanı ve dokularıyla temasla da geçebilir. Organ ve kan nakliyle de geçtiği saptanmıştır. Laboratuvar çalışanlarında da bulaş bildirilmiştir.
Batı Nil Hastalığı Kuluçka Süresi Ne Kadardır?
Genellikle 3-14 gün arasıdır.
Batı Nil Hastalığı bulguları nelerdir?
Her hastada bulgu vermeyebilir. Virüsü alanların ancak beşte birinde bulgu olabilir. Bunlar; ateş, bulantı, kusma, baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk, dermansızlık, kas ağrıları, cilt döküntüleri, lenf bezlerinde büyüme(Lenfadenopati). Ciddi Batı Nil hastalığında yüksek ateş, ense sertliği, şiddetli baş ağrısı, uykuya meyil, bilinç bulanıklığı, ajite olma vb. gibi merkezi sinir sistemi tutulumuna bağlı bulgular gözlenebilir. Kişi organ nakli yaptırmış veya bağışıklık sistemi baskılanmışsa hastalığı çok ağır tabloda geçirebilir.
Tanıya nasıl varalım?
Virüs hastalığı olduğu için bu virüse ait testleri(Elisa, nötralizasyon, RT-PCR) ile hücre kültüründen virüsün soyutlanması ile tanı koyabiliriz. Batı Nil Hastalığından şüphelenilen kişide serum ve beyin omurilik servisinde Batı Nil virüsüne ait Igm antikoru genellikle 1 yıla kadar pozitiftir.
Tedavide dikkat edeceğimiz noktalar nelerdir?
Batı Nil hastalığından dikkat edeceğimiz hususlar; hastanın bağışıklık sistemini baskılayan altta yatan bir sorunu veya hastalığı var mı? Sinir sistemi tutulumu olmuş mu? Sorularının yanıtına bağlıdır. Bunların yanıtı evet ise hastayı yatırarak tedavi etmek, sıvı-elektrolit ve destekleme tedavisi ile klinik durumuna göre semptomatik tedavi yapılabilir. İkincil enfeksiyonlardan korumak, yakın izlemek, gerekirse yoğun bakım olanaklarından yararlanmak gerekir. Yukarıda saydığım nadir durumlar dışında, genellikle iyi huylu bir seyir izleyip bir haftaya kadar iyileşme görülür.
*
Batı Nil virüs enfeksiyonlarına bağlı olgular 2010 yılından itibaren Türkiye’den de bildirilmiş olup, bir zoonoz (hayvandan insana bulaşan hastalık) olan bu hastalığa karşı koruma önem taşımaktadır. Korunmanın da temeli sivrisinek mücadelesi (sivrisinek ısırıklarının çok sık olduğu yerler ve dönemlerde açık hava etkinliklerinden kaçınmak, böceksavar ve cibinlik kullanımı), hastalıklı hayvanlardan uzak durmak, laboratuvar çalışanlarına eğitim vermek, salgın olan bölgede kan ve organ bağışı yapma konusunda titiz davranılması, mümkünse bu bölgeye gidilmemesi vurgulanacak önemli noktalardır.
Sözümüzü Ceyhun Atuf Kansudan bir şiirle bitirelim.Bu ünlü şairimiz aynı zamanda bir çocuk hekimidir.
Habersiz hepsi, kızamuktan ve ölümden,
Kirli yüzlerinde açan ölümden habersiz,
Ve, düşmüş bir gül oluyorlar birden,
Bebekler ölüyor, ölümden habersiz.
Sevgilerimle….