Dr.Mustafa Torun
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı
mtorun3@gmail.com
Kendin ol! Diğerleri çoktan kapıldı.
(Oscar Wilde )
Pandemi yönetim sürecinde bilimsel verilerimizi saydam biçimde paylaş(a) madığımızdan, bir türlü kendimiz olamadık. Bakanlığımızın elinde çok değerli bilgilerin olduğunu tahmin edebiliyoruz. Bu paylaşılmama gerçeğinin de varolan anti demokratik iklimden kaynaklandığını artık sağır sultan bile duydu. Maalesef pandemi nedeniyle olan “ölen ve hastalanan, iliklerine kadar sömürülen binlerce sağlık emekçisi ve yoksul halkımıza” oldu. Önlemler siyasi otorite tarafından ekonomik nedenlerle kaldırılırken ne hikmetse müzisyenlere bulaşabilecek mikroorganizmanın farklı bir virüs olacağı(!) düşünüldüğünden pandemi yasakları onlarda devam ediyor. Şurasını bir kere daha vurgulamak gerekir ki ; Omikron’un yaptığı hasar ve ölümler, Delta Varyantından kesinlikle az değildir. Yatan hastalarda oluşan sağlık tahribatı ve yapılan harcama ve iyileştirme emeği açısından fark gözlenmemiştir. Dünya Sağlık Örgütünün(WHO) bütün uyarılarına rağmen COVAX aşı örgütü yeterince çalıştırılmamış, yoksul Afrika,Güney Amerika ve Asya ülkelerinde Korona aşıları yetersiz kalmıştır, Varsıl ülkeler pandemi sayesinde daha da zenginleşmiş ,yoksul ülkeler daha da fakirleşmiştir. Gelelim “Çin’deki Endişe Edici Grip” konusuna.
*
Çin’in son açıkladığı bilgilere göre soyutlanan H3N8 Grip Virüsü bizleri endişelendirmedi desek yalan olur.Gelin bu konuda hem bilgilerimizi tazeleyelim, hem de sorunu anlamaya çalışalım. Bunun için çevirilerinden yararlandığım V.Bayrakal ve H.Baskın hocalarıma teşekkür ederim.
*
Çin’de ayrıştırılan H3N8 Influenza neden önemlidir?
Influenza virüsü solunum yoluyla bulaşan bir virüstür.
Tek ve negatif sarmallı (Koronavirüs pozitif sarmallıdır) bir RNA virüsüdür.
H genomunda 8 ayrı segment vardır. Bu nedenle rekombinasyon ile genetik değişime açıktır.
Nükleoprotein (NP) ve matriks (M) proteinlerine göre 3 sınıfa ayrılırlar. Bunlar A, B ve C’dir
A sınıfı antijenik değişime çok açık olan sınıftır.
*
İnfluenza’nın(grip)
virüsün hücrelere yapışması için gerekli olan Hemaglutin’in bilinen 13 alt tipi vardır. Nöraminidaz virüsün çoğalması ve müsini uzaklaştırmak için gereklidir. Bilinen 9 alt tipi vardır. Glikoproteinleri, Influenza viruslarının alt sınıflandırılmasında kullanılır:
İnsanda H1,H2,H3 ile N1,N2 alt tipleri bulunur.
Diğer bütün alt tip seçenekleri başka hayvanlarda bulunur.
Endişe ettiğimiz nokta;
Influenza virusu RNA virusu olduğu için kolayca antijenik yapısında rekombinasyona (yeni bileşim) gidebilmesidir.
İnsandaki “H1,H3 ve N1,N2” antijenik sınırlanması, insanlar ile hayvanlar arasındaki bulaşlarla rekombinasyona uğrarsa, ortaya zoonoz (hayvandan insana bulaş) ve tersine zoonoz (insandan hayvana bulaş) çıkabilir.Hayvanlar insanları enfekte edebilir. Enfekte olan insanlar yolu İle insanları ve hayvanları enfekte edebilir.
*
Bu durumda da eğer bu “türler arası yeni ortak bileşim” solunum yolları enfeksiyon etkeni olursa, salgının boyutunu modellememiz ve özgün ve sınırlı önlemler zincirleri hazırlamamız zorlaşacaktır. Bu nedenle yaşam biçimimizi, çalışma ortamlarımızı ve doğaya bakışımızı artık değiştirmenin de zamanı gelmiştir.Bu nedenle insandan soyutlanan H3N8 endişe verici bir rekombinant’dır.
*
H3N8 virüsü Avrupa ve Amerika’da da atlar, köpekler ve kuşlar arasında varlığı uzun zamandır bilinen ve kendi türleri içinde kalan salgınlara neden olmaktadır.
*
Küresel Anamalcıların yüzünden çevrenin kirlenmesi, ısının geri dönülmez biçimde artışı, canlı tūrlerin azalması, beraberinde kontrol edilemez salgınlara neden olmuştur. Daha eşitlikçi, toplumcu ve doğaya saygılı bir sisteme evrilmedigimiz sürece işimiz zora girecektir.Bu böyle biline!
Maalesef zaman aleyhimize işlemektedir. Umarız ayak üstü dururuz.
*
Sözümüzü yine Yücel Paşmakçı Hocamızın Ömer Akpınar’dan derlediği güzel bir Giresun türküsü İle bitirelim.
Bağlamam Perde Perde
Düşürdün Beni Derde
Ayak Üstü Duramam
Seni Gördüğüm Yerde
Sevgilerimle…
