|
Getting your Trinity Audio player ready... |
Türkiye’nin yetiştirdiği önemli sanatçılardan, Türk müziğine yaptığı eşsiz katkılarla efsaneye dönüşen Barış Manço 23 yıl önce bugün hayata veda etti. Gülpembe, Dağlar Dağlar, Unutamadım, Arkadaşım Eşek gibi şarkılarıyla hafızalara kazınan usta sanatçı, çocukların ‘Barış Ağabeyi bugün, ölümünün 23. yılında ailesi, yakınları ve sevenleri tarafından anılıyor.
SOSYAL MEDYADA İLK SIRAYA YÜKSELDİ
Usta sanatçının ölüm yıl dönümünde #BarışManço etiketi, Türkiye gündeminde ilk sıralara yerleşti. Manço’nun sevenleri ve aralarında siyasi ve ünlü isimlerin de dahil olduğu pek çok kişi, usta sanatçıyı sosyal medyadan yaptıkları paylaşımlarla andı.
Sözüyle, müziğiyle, kişiliğiyle hepimize dokunan, iyiliğin ve güzelliğin sanatçısı Barış Abi’mizi özlemle anıyorum.#BarışManço pic.twitter.com/6THPbs3YCc
— Ekrem İmamoğlu (@ekrem_imamoglu) February 1, 2022
Türkiye'de 7'den 77'ye herkesin sevgisini, dünyanın dört bir yanında milyonlarca kişinin sempatisini kazanan değerli sanatçımız #BarışManço'yu ölümünün 23'üncü yılında sevgi ve özlemle anıyorum. pic.twitter.com/LhrBzND4Nk
— Özgür Özel (@eczozgurozel) February 1, 2022
“Güz yağmurlarıyla, bir gün göçtün gittin, inanamadık…”
7'den 77'ye herkesin gönlünde taht kuran çocukların “Barış Abi”si, unutulmaz sanatçımız #BarışManço'yu vefatının 23. yılında sevgi, saygı ve özlemle anıyorum. pic.twitter.com/B4NWundmXC
— Ali Mahir Başarır (@alimahir) February 1, 2022
Türk müziğinde hâlâ değerini koruyan ve hayatın izlerini içinde barındıran eserleriyle;
Milletimizin gönlüne yerleşen değerli sanatçımız #BarışManço'yu vefatının yıl dönümünde saygı ve rahmetle anıyorum. pic.twitter.com/1fepXW3JMu— Meral Akşener (@meral_aksener) February 1, 2022
Sesiyle, sözüyle, müziğiyle 7'den 77'ye hepimizin hayatına dokunan; çocukların Barış ağabeyi; değerli sanatçımız #BarışManço'yu vefat yıl dönümünde saygı, rahmet ve dualarla anıyorum.
Mekânı cennet, ruhu şâd olsun. pic.twitter.com/4p59cos9I2
— Murat KURUM (@murat_kurum) February 1, 2022
Vefatının 23. yılında #BarışManço'yu saygı ve özlemle anıyoruz. Ruhun şad olsun. pic.twitter.com/3mIXAqNXtx
— MHP (@MHP_Bilgi) February 1, 2022
Adam olacak çocuk, yanında Barış Abi…
Gözlerimde yaş, kalbimde sızı unutmadım seni.
Sevgi ve özlemle 🙏🏻#BarışManço pic.twitter.com/Jp8NUeh9SD— Mısra ÖZ (@misra_oz) January 31, 2022
İşte Barış Manço’nun hayat hikayesi…
ÇOCUKLUĞUNU BABASININ YANINDA GEÇİRDİ
Barış Manço, İsmail Hakkı Manço ile Türk müziği sanatçılarından Rikkat Uyanık çiftinin çocukları olarak 2 Ocak 1943’te, Üsküdar’da dünyaya geldi.
Manço ailesi ilk çocuklarına “Savaş” ismini verirken, İkinci Dünya Savaşı’nın son günlerinde doğan ikinci çocuklarına ise “Mehmet Barış” ismini vermeyi uygun buldu. Manço’nun daha sonra Oktay ve İnci ismini taşıyan iki kardeşi daha oldu. Anne ve babası 3 yaşındayken ayrılan Barış Manço, çocukluğunu babasının yanında geçirdi.
Kadıköy Gazi Mustafa Kemal Paşa İlkokulu’nda başladığı eğitimine Galatasaray Lisesi’nde devam eden usta sanatçı, babasının vefatının ardından Galatasaray’dan ayrıldı ve eğitimini Şişli Terakki Lisesi’nde tamamladı.
“DÜŞÜNCELERİMİ BU DÜNYAYA AKTARMAK İÇİN GELDİĞİME İNANIYORUM”
Manço, ilk grubunu 1958’de Galatasaray Lisesinde okurken, “Barış Manço ve Kafadarlar” adıyla kurdu ve ilk bestesini “Dream Girl” adıyla çıkardı. Ünlü sanatçı, müzik hayatındaki ilk konserini de yine Galatasaray Lisesi’nin konferans salonunda verdi.
“Harmoniler” grubuyla 1962’de ilk 45’lik plağını çıkaran Manço, henüz 19 yaşındayken yayımladığı bu albümde, İngilizce sözlü “Twist in USA” ve “The Jet” isimli iki parçaya imza attı.
Usta sanatçı, bu albümün ardından bir yıl sonra Belçika’da bulunan ağabeyi Savaş Manço’nun yanına giderek, Belçika Güzel Sanatlar Akademisine kaydoldu. Bu okulda resim, grafik, desen ve iç mimari okuyan Manço, bir taraftan da gece bekçiliği ve garsonluk gibi işlerde çalıştı.
Yabancı müzisyenlerden oluşan “Vahşi Kediler” grubuyla da bir süre çalışan Manço, 1964’te doldurduğu biri İngilizce, ikisi Fransızca üç şarkılık 45’liği Fransa’da yayımlandı. 12 Ocak 1965’te Paris Olympia Konseri’ni veren sanatçı, Mazhar Alanson ve Fuat Güner’in öncülüğündeki “Kaygısızlar” grubuyla 1967’de “Kol Düğmeleri”ni çıkardı.
“DAĞLAR DAĞLAR” PLAĞI KARİYERİNDE DÖNÜM NOKTASI OLDU
Dönemin aranjman modasına tepki gösteren Barış Manço, “Kızılcıklar Oldu mu?”, “Derule”, “Kirpiklerin Ok Ok Eyle” gibi türküleri rock’n roll ve twist tarzlarında seslendirdi. “Sychedelic” müzik akımından da etkilenen grup, “Ağlama Değmez Hayat” şarkısıyla başarı yakaladı.
“Altın Plak” ödülü kazanan bu albümün ardından Barış Manço ve Kaygısızlar, Fransa’ya gitti. Burada plak çalışması yapılsa da albüm uzun süre piyasaya sürülmedi ve Kaygısızlar ile yollarını ayıran Barış Manço, 1970’te yurda döndü.
Sanatçının 1970’de bestelediği “Dağlar Dağlar” plağı kariyerinde adeta dönüm noktası oldu ve Manço’ya kariyerindeki tek Platin Plak Ödülü’nü kazandırdı. Dönemin ünlü müzisyenlerinden Cüneyd Orhon’un da eşlik ettiği plak, kısa sürede 700 bin sattı.
Dönemin ünlü müzik gruplarından “Moğollar” ile de bir süre çalışan Barış Manço’nun, Anadolu turnesi sırasında otobüsü dinamitli saldırıya uğradı. Manço’nun saçlarının uzun olması dolayısıyla gerçekleştirildiği öne sürülen saldırıda sanatçılar yara almadı. Antalya’da ise müzisyenlerden birinin yabancı uyruklu olması nedeniyle gözaltına alınan Barış Manço, ilk duruşmada serbest kaldı.
“KURTALAN EKSPRES” DÖNEMİ
Barış Manço daha sonra Moğollar’la yolları ayırıp “Kurtalan Ekspres”i kurdu. İsmini İstanbul’dan Güneydoğu’ya giden trenden alan Kurtalan Ekspres’in o yıllardaki kadrosunda Murat Ses, Nur Moray, Celal Güven, Özkan Uğur ve Engin Yörükoğlu gibi müzisyenler vardı. Grupta ayrılıklar yaşanırken Kurtalan Ekspres’e Manço’nun uzun yıllar birlikte çalışacağı Ahmet Güvenç ve Bahadır Akkuzu dahil oldu.
Askerliğini yedek subay olarak Polatlı ve Amasya’da yapan Barış Manço, daha sonra Kurtalan Ekspres’le Anadolu turnelerine çıktı.
İlk yıllarında kısa saçlı olarak sahneye çıkan usta sanatçının Türkiye’de herkesin hafızasına kazınan uzun saçları, otantik kıyafetleri, bilezik, yüzük ve kemerle tasarladığı imajı ile tiyatral yetenekleri oldukça ilgi çekti.
İLK İNGİLİZCE ALBÜM
Barış Manço, ilk uzunçaları (LP) “2023”ü, 1975’te çıkardı. “Progresif rock” esintileri taşıyan albümde Cumhuriyet’in 100. yılı anısına bestelediği enstrümantal şarkısı “2023”ün yanı sıra “Yine Yol Göründü Gurbete” ve “Yol Verin Ağalar Beyler” gibi şarkılar beğeni topladı.
Yurt dışında da başarılı olmayı hedefleyen Manço, Belçika’ya gitti ve 1976’da “Baris Mancho” adlı ilk İngilizce sözlü albümünü yayımladı.
“Yeni Bir Gün” albümünü ise 1979’da müzikseverlerin beğenisine sunan sanatçı “Hey” dergisinin, “Yılın Erkek Sanatçısı” ve “Yılın Albümü” ödüllerini aldı. Aynı yıl çıktığı Anadolu turnesinin tüm gelirlerini sağır ve dilsiz çocukların eğitimi ve tedavisi için bağışlayan Manço, daha sonra Hollanda, Belçika, İngiltere, Almanya ve Kıbrıs’ta konserler verdi.
“SÖZÜM MECLİSTEN DIŞARI” ALBÜMÜYLE BÜYÜK BEĞENİ TOPLADI
Daha önce kısa bir evlilik yapan Barış Manço, 1979’da Lale Çağlar’la dünya evine girdi ve çiftin “Doğukan Hazar” ve “Batıkan Zorbey” ismini verdikleri iki oğulları oldu.
Belçika’daki konserden dönerken 24 Ağustos 1979’da Edirne’de bir trafik kazası geçiren Manço, bir süre sahnelerden uzak kaldı ve 1981 yılının sonlarına doğru “Sözüm Meclisten Dışarı” albümüyle büyük beğeni topladı.
“Gül Pembe”, “Ali Yazar Veli Bozar”, “Alla Beni Pulla Beni” gibi hit şarkıların yanı sıra en iyi Türkçe sözlü rock şarkılarından “Dönence”yi de barındıran albümün pek çok şarkısı, bir süre TRT’nin denetleme kuruluna takılarak, televizyon ve radyoda çalınamadı.
Halkla kurduğu bağı 1983’te “Estağfurullah Ne Haddimize”, 1985’te “24 ayar”, 1986’da “Sahibinden İhtiyaçtan” albümleriyle güçlendiren Manço, 1989’da “Darısı Başınıza”, 1992’de “Mega Manço”, 1995’te “Müsaadenizle Çocuklar”, 1996’da “Live in Japan” albümlerini sevenleriyle buluşturdu.
Müzikte açtığı yolun yanı sıra şarkı sözleriyle de kültür hayatına önemli katkılarda bulunan Manço, birçok şarkısının son kıtasında, tıpkı halk şiiri geleneğinde olduğu gibi kendi ismine yer verdi. “Modern Çağ Ozanı” olarak adlandırılan ve eserlerinde unutulan değerleri hatırlatan Manço, şarkılarında toplumsal konulara ve ailenin önemine de dikkati çekti.
Usta sanatçı, 1999 yılında, 31 Ocak’ı 1 Şubat’a bağlayan gece yaşamını yitirdi.
