Getting your Trinity Audio player ready... |
ABD’de başkanlık seçimleri tamamlandı ancak kazanan hala belli değil.
Demokrat Parti adayı eski Başkan Yardımcısı Joe Biden, sonuçların netleşmesinin zaman almasını beklediklerini söyledi.
Biden’ın konuşması sırasında Twitter’dan mesaj atan ABD Başkanı Donald Trump ise rakibini seçimleri çalmakla suçladı ve buna izin vermeyeceklerini belirtti.
ABD’de seçimler beş kritik eyalette düğümlenmiş durumda. Yarışın başa baş gidiyor olması kazananın tahmin edilmesini de zorlaştırıyor.
İşlerin bu noktaya gelmesinin nedenleri Biden’ın anketlerdeki beklentilerin aksine oy patlaması yapmaması, zaferini erken ilan etmesini sağlayacak kritik eyaletleri kazanamaması, Trump’ın beklenenden daha iyi performans göstermesi ve sonucu belirleyecek olan birkaç eyalette de oy sayım işleminin devam etmesi olarak sıralanıyor.
Donald Trump, left, and Joe Biden, right
Reuters
Sonuçların belli olması neden uzuyor?
Bunun başlıca nedenini, koronavirüs salgını nedeniyle postayla seçim gününden önce kullanılan oyların sayısındaki ciddi artış oluşturuyor.
Her eyaletin oy sayımına ilişkin kendi düzenlemeleri bulunuyor.
Örneğin bir eyalet postayla kullanılan oylara öncelik verirken, bir başka eyalet de seçim günü şahsen kullanılan oyları önce sayıyor.
Ayrıca gönderim tarihi seçim gününden önce olan oy pusulalarını teslim tarihine bakılmaksızın seçim gününden sonra saymayı kabul eden eyaletler de var.
Bazı eyaletlerde yarış o kadar yakın ki postayla kullanılan oyların belirleyici olması bekleniyor.
Bu nedenle seçimin düğümlendiği yerlerde sayım işleminin günlerce sürmesi olasılık dahilinde.
İşin mahkemeye taşınması halinde ise sonucun netleşmesi haftalar sürebilir.
Trump supporter in Little Havana, Florida
Reuters
Şu ana kadar gelen sonuçlar bize ne söylüyor?
ABD’deki seçim sistemine göre, ülke genelinde en çok oyu alan değil, Seçici Kurul’da en fazla delegeyi kazanan aday başkan seçiliyor.
Seçici Kurul’daki delege sayısı da kabaca eyaletlerin nüfusuna göre belirleniyor.
Bu nedenle de eyaletlerdeki sonuçlar seçimin akıbeti açısından kritik rol oynuyor.
Eyaletlerin büyük bir bölümü partilerden birinin kalesi olarak biliniyor. Bazı eyaletler ise seçimlere göre farklı adaylara oy verebiliyor. Bu nedenle de yarış bu eyaletlerde yoğunlaşıyor.
Şu ana kadar gelen sonuçlara göre ortaya çıkan tablo şöyle:
Biden ve Trump, kazanacakları tahmin edilen eyaletleri rahat bir şekilde kazandı
Birkaç kritik eyalette yarış başa baş gidiyor
Bu eyaletlerden bazılarında postayla kullanılan oyların sayımına dahi başlanmadı ve bu oylar sonuç üzerinde önemli etki yaratabilir
Bu eyaletler hangileri?
Florida: Kafa kafaya giden yarışı Trump’ın kazandığı tahmin ediliyor.
Arizona: 1996’dan bu yana Demokrat bir adaya destek vermeyen bu eyalette ibre Biden’ı gösteriyor.
Pennsylvania: Oy sayımına ara verildi. Eyaletin en büyük kendi Philadelphia’da güncel verilerin TSİ 17.00’de açıklanacağı belirtildi
Wisconsin: Postayla kullanılan oyların sayımına henüz başlanmadı
Kuzey Carolina ve Georgia: Oy sayımı sürüyor ve Trump önde olmasına karşın ibrenin Biden’a dönme ihtimali safdışı bırakılmıyor
Bu gecenin özeti ne?
Donald Trump beklenenden daha iyi bir performans gösterirken, Biden oy sayım işlemini hızlı bir şekilde tamamlayan kritik eyaletlerde seçimi kazanmayı başaramadı ve bu da belirsizliğin uzamasına yol açıyor.
Bundan sonra ne olacak?
Sonucun netleşmesi günler alabilir: En olası senaryo bu. Zira üç kritik eyalet olan Michigan, Wisconsin ve Pennsylvania’da postayla kullanılan oyların sayımına henüz başlanmadı.
İş yargıya taşınabilir: Trump daha önce sonuçların çok yakın olması halinde avukatlarını devreye sokabileceğini söylemişti. Bu durum süreç haftalarca uzayabilir.
İç huzursuzluğun artma olasılığı: Belirsizliğin artacağına kesin gözüyle bakılıyor. Ancak birçok gözlemci, şu andaki durumun sokak çatışmaları ya da protestoları gibi huzursuzluğun ve gerilimin çok arttığı bir dönemin başlangıcı olduğunu söylemek için erken olduğunu belirtiyor.